Υπερευαισθησία των ελληνικών τραπεζών, εξαιτίας του μεγάλου -ακόμα- αποθέματος NPE’s, δείχνει η ΄-εν γένει- θετική “άσκηση ευαισθησίας” του SSM, που υποκατέστησε τα παραδοσιακά Stress Tests, φέτος, -και όπως φαίνεται και το 2021-. Στη σχετική έκθεση, επισημαίνεται ότι ο αντίκτυπος του Covid-19 είναι εκθετικά μεγαλύτερος στις τράπεζες με αυξημένα κόκκινα δάνεια.
Όπως επισημαίνει ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία, οι τράπεζες δεν θα χρειαστεί να αναπληρώσουν τα “καμένα” κεφάλαια την κορύφωση των απωλειών. Σε κάθε περίπτωση, η συμμόρφωση με την οδηγία Pillar 2 και τη συνδυασμένη απαίτηση κεφαλαιακών αποθεματικών, δεν θα απαιτηθούν νωρίτερα από το τέλος του 2022. Επίσης, δεν θα απαιτείται από τις τράπεζες να υποβάλλουν εκθέσεις προόδου για τη μείωση των NPL’s μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Ωστόσο, διευκρινίζεται ότι οι έλεγχοι για την ευθυγράμμιση των τραπεζών σε επίπεδο διαδικασιών θα συνεχιστούν κανονικά, από τον Οκτώβριο του 2020.
Η άσκηση, διενεργήθηκε με τα ήδη διαθέσιμα δεδομένα, χωρίς ο SSM να υποβάλλει πρόσθετα αιτήματα στις τράπεζες, που σημαίνει ότι οι τραπεζίτες δεν είχαν την πολυτέλεια προσαρμογών, ενώ οι αρχές δοκίμασαν την πλήρωση μοντέλων με δεδομένα που είχαν δοθεί για άλλες αξιολογήσεις, σε μια διαδικασία cross-fit, αναδεικνύοντας έτσι παθογένειες που -υπό άλλες συνθήκες- οι τράπεζες και οι σύμβουλοί τους θα είχαν καλύψει.
Οι βασικοί παράγοντες της μείωσης κεφαλαίου είναι τα πιστωτικά ανοίγματα, οι ζημιές market risk και η χαμηλότερη κερδοφορία. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι πιο κερδοφόρες τράπεζες παρουσίασαν μικρότερες μειώσεις στους δείκτες CET1. Αυτό δείχνει ότι οι τράπεζες που έχουν ενισχύσει την κερδοφορία τους μέσω μέτρων ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας επωφελούνται από την αυξημένη ανθεκτικότητα σε περιόδους στρες.
Από τα συμπεράσματα της άσκησης, τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν και τα σχόλια των ελεγκτών, προκύπτει ότι επρόκειτο για συγκεκαλυμένα stress tests. Ενώ ο SSM διαμηνύει στους τραπεζίτες ότι τα αποτελέσματα, που δεν τους έχει κοινοποιήσει σε αναλυτική βάση (ήτοι ανά τράπεζα- θα χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο για την αξιολόγηση των διαδικασιών και στοιχείων που αυτές θα υποβάλλουν στο μέλλον.
Η ανάλυση ευπάθειας αντιπροσωπεύει ένα χρήσιμο εργαλείο για τη μέτρηση της συνολικής ανθεκτικότητας του τραπεζικού τομέα της ζώνης του ευρώ. Τα αποτελέσματα μεμονωμένων τραπεζών δεν έχουν συζητηθεί με πιστωτικά ιδρύματα και θα χρησιμοποιηθούν με ποιοτικό τρόπο στη διαδικασία εποπτείας και αξιολόγησης (SREP). Συγκεκριμένα, θα βοηθήσουν τις εποπτικές αρχές να ελέγξουν τις προβλέψεις κεφαλαίου των τραπεζών, να προωθήσουν τη συνέπεια στην εκτίμηση των κινδύνων και να προωθήσουν συνετές πολιτικές παροχής.
Ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία, είχε, σε ανύποπτο χρόνο, όντας επικεφαλής της EBA, προειδοποιήσει τους τραπεζίτες για την αποστολή κλαδικά προσαρμοσμένων και διαδικαστικά ομογενοποιημένων στοιχείων, μέσα από τη συνεργασία σε επίπεδο εταιριών συμβούλων, θολώνοντας έτσι την εικόνα των εποπτικών αρχών.
Έτσι, αν και ο επικεφαλής του Συμβουλίου Εποπτείας Τραπεζών, της ΕΚΤ, στη δήλωσή του για τα αποτελέσματα της άσκησης “ευαισθησίας”, επιλέγει να αναφερθεί στα μείζονα και εν γένει θετικά αποτελέσματα και στους ευρέως γνωστούς δείκτες, μια πιο προσεκτική ανάγνωση της περίληψης του report, αναδεικνύει στοιχεία που μόνο ευχάριστα δεν είναι.
Η άσκηση βασίστηκε σε δεδομένα από το τέλος του 2019 και εφάρμοσε, με ορισμένες προσαρμογές, τη μεθοδολογία που αναπτύχθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), η οποία περιλαμβάνει την παραδοχή στατικών ισολογισμών.
Η ανάλυση προβλέπει πώς θα εξελιχθεί η προληπτική θέση των τραπεζών σε δύο μακροοικονομικά σενάρια που περιλαμβάνονται στις μακροοικονομικές προβλέψεις του τμήματος αναλύσεων της ΕΚΤ του Ιουνίου 2020:
- η κεντρική μακροοικονομική προβολή (κεντρικό σενάριο), η οποία εξακολουθεί να είναι πιο πιθανό να υλοποιηθεί σύμφωνα με τους αναλυτές της ΕΚΤ και την εναλλακτική λύση ,
- το δυσμενές σενάριο, το οποίο συνεπάγεται έντονη επανεμφάνιση κρουσμάτων που συνοδεύεται από αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα.
Το βασικό σενάριο προβλέπει μείωση του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ κατά 8,7% φέτος, προτού αυξηθεί κατά 5,2% το 2021 και 3,3% το 2022.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, μέχρι το τέλος του 2022 η συνολική μείωση κεφαλαίου για τον τραπεζικό τομέα της ζώνης του ευρώ θα είναι 1,9%, μείωση του μέσου κεφαλαίου Common Equity Tier 1 (CET1) από 14,5% σε 12,6%.
Οι περισσότερες τράπεζες θα καταγράψουν το μεγαλύτερο μέλος των κεφαλαιακών ζημιών το 2022.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, η άποψή των αναλυτών του SSM, είναι ότι ο τραπεζικός τομέας της ζώνης του ευρώ θα παραμείνει, συνολικά, καλά κεφαλαιοποιημένος και μπορεί να συνεχίσει να εκπληρώνει τη βασική του λειτουργία του δανεισμού στην πραγματική οικονομία.
Στο δυσμενές σενάριο, το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 12,6% φέτος και θα αυξηθεί κατά μόλις 3,3% το 2021 και 3,8% το 2022.
Εν ολίγοις, μια πολύ βαθύτερη ύφεση και μια πολύ πιο αργή ανάκαμψη από ό, τι στο βασικό σενάριο .
Σύμφωνα με το δυσμενές σενάριο, ο συνολικός δείκτης CET1 του τραπεζικού τομέα της ζώνης του ευρώ θα μειωνόταν, κατά μέσο όρο, κατά 5,7 εκατοστιαίες μονάδες, φθάνοντας στο 8,8% έως το τέλος του 2022.
Μια τόσο έντονη μείωση των ιδίων κεφαλαίων του τομέα θα αποδειχθεί απαιτητική και αρκετές.
Οι τράπεζες θα πρέπει να αναλάβουν δράση για να συνεχίσουν να πληρούν τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις.
Τα σενάρια και η ανάλυση των επιπτώσεών τους στον τραπεζικό τομέα έχουν επίσης λάβει υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, τα σημαντικά φορολογικά, νομισματικά και εποπτικά μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης.
Το αποτέλεσμα της άσκησης δείχνει επίσης ότι οι αρχές πρέπει να είναι έτοιμες να λάβουν πρόσθετα μέτρα εάν η οικονομική κατάσταση επιδεινωθεί περαιτέρω λόγω της έντονης επανεμφάνισης λοιμώξεων και αυστηρότερων μέτρων περιορισμού».
Σύνεση σε περιόδους αβεβαιότητας
Οι μακροοικονομικές προοπτικές παραμένουν αβέβαιες και υπάρχουν επίμονες δυσκολίες στην ακριβή εκτίμηση της κεφαλαιακής πορείας μετά το τέλος των υφιστάμενων αναστολών πληρωμών (μορατόρια). Σύμφωνα με το πόρισμα του SSM, αυτό δικαιολογεί μέτρα που μετριάζουν τον κίνδυνο ταυτόχρονης απομόχλευσης και προκυκλικής συμπεριφοράς.Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν την επέκταση της σύστασης για αποφυγή διανομών και εξαγορών έως το τέλος του 2020, δίνοντας παράλληλα στις τράπεζες αρκετό χρόνο για να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους τους οργανικά.
Όσον αφορά την απόφασή σχετικά με τις διανομές μερισμάτων, για άλλη μια φορά η κατευθυντήρια αρχή είναι η διαφύλαξη της ανθεκτικότητας του συστήματος ενόψει της θεμελιώδους αβεβαιότητας διατηρώντας την ικανότητα απορρόφησης ζημιών σε μια στιγμή κατά την οποία τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές εξελίξεις και τον αντίκτυπό τους στις τραπεζικές συναλλαγές τομέας είναι εξαιρετικά αβέβαιες.
Η επόμενη ημέρα
Στην έκθεσή του ο SSM επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι με περισσότερο διαθέσιμα κεφάλαια, οι τράπεζες μπορούν να κάνουν κράτηση περισσότερων προβλέψεων για πιθανές απώλειες, ειδικά όταν αρθούν τα εθνικά μέτρα για την αναστολή. Κάτι τέτοιο θα υποστηρίξει την οικονομική ανάκαμψη όταν τελειώσει αυτή η δύσκολη περίοδος.
Ένας υγιής τραπεζικός τομέας θα είναι καθοριστικός για τη στήριξη της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.
Έχουμε επίσης υπόψη τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου της 27ης Μαΐου 2020.
Σε αυτήν τη σύσταση, οι αρμόδιες αρχές κλήθηκαν ρητά να ζητήσουν από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αποφύγουν – έως την 1η Ιανουαρίου 2021 – από τη διανομή μερισμάτων, την αγορά μετοχών ή τη δημιουργία υποχρέωσης να καταβάλει μεταβλητές αποδοχές που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας και της ποιότητας των ιδίων κεφαλαίων των χρηματοοικονομικών ομίλων της ΕΕ.
Για το σκοπό αυτό, αναφέρει ο Ενρία, ότι απέστειλε επιστολή σε όλες τις τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία μας, ζητώντας τους να υιοθετήσουν τα ακραία σενάρια στις μεταβλητές πληρωμές αμοιβών έως το τέλος του έτους.
Επιστροφή στην κανονικότητα
Ο επικεφαλής του SSM αναφέρεται, τέλος, εκτενώς στην χρήση κεφαλαίων από τα κεφαλαιακά αποθέματα για την απορρόφηση ζημιών, αναλύοντας τα διαθέσιμα εργαλεία και τη στάση των εποπτικών αρχών.
Τον Μάρτιο του 2020, ο SSMυιοθέτησε διάφορα εποπτικά μέτρα ανακούφισης με σκοπό να επιτρέψουμε στις τράπεζες να απορροφούν τις απώλειες και να συνεχίσουν να δανείζουν στην πραγματική οικονομία, αποτρέποντας τον κίνδυνο απότομης διαδικασίας απομόχλευσης όσο το δυνατόν περισσότερο.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, επιτράπηκε στις τράπεζες να λειτουργούν προσωρινά κάτω από τα ισχύοντα αποθέματα κεφαλαίου και ρευστότητας. Τα buffer είναι ειδικά σχεδιασμένα για χρήση σε καταστάσεις όπως η τρέχουσα, προκειμένου να αποφευχθεί το προκυκλικό αντίκτυπο του ρυθμιστικού πλαισίου.
Η Επιτροπή της Βασιλείας για την εποπτεία των τραπεζών επίσης πρόσφατα συνέστησε στις τράπεζες να χρησιμοποιούν τα buffer τους, επιβεβαιώνοντας ότι «μια μετρημένη ανακύκλωση των buffer III της τράπεζας» ήταν «τόσο αναμενόμενη όσο και κατάλληλη στην τρέχουσα πιεστική περίοδο» (βλ. Δελτίο τύπου της 17ης Ιουνίου 2020) .
Έτσι, οι τράπεζες ενθαρρύνονται να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα αποθέματα για να απορροφήσουν τις απώλειες και να συνεχίσουν να δανείζουν στην πραγματική οικονομία χωρίς να ανησυχούν σχετικά με το ενδεχόμενο στιγματισμού για τη χρήση τους ή την ανάγκη ταχείας αναπλήρωσής τους.
Οι προσομοιώσεις της ΕΚΤ δείχνουν ότι εάν οι τράπεζες αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν τα αποθέματα κεφαλαίων τους, θα υπήρχαν σαφή οφέλη για την οικονομία και για τις ίδιες τις τράπεζες, χωρίς καμία σημαντική αρνητική επίδραση στην κεφαλαιακή τους θέση.
Η αύξηση του δανεισμού θα ήταν υψηλότερη σε σύγκριση με ένα σενάριο στο οποίο στοχεύουν να διατηρήσουν τα τρέχοντα επίπεδα ρυθμιστικού κεφαλαίου τους.
Η χρήση των προσωρινών αποθεμάτων θα στηρίξει την αύξηση του ΑΕΠ και, ως εκ τούτου, οι πιστωτικές απώλειες θα ήταν επίσης χαμηλότερες, οδηγώντας σε υψηλότερα τραπεζικά κέρδη.
Η θετική επίδραση στην πιστωτική ποιότητα και στα κέρδη θα αντισταθμίσει σχεδόν πλήρως την επίδραση της επέκτασης του ισολογισμού, έτσι ώστε η συνολική κεφαλαιακή θέση του κλάδου να είναι σε γενικές γραμμές παρόμοια τόσο όταν χρησιμοποιούνται τα buffer όσο και όταν διατηρούνται ανέπαφα.
Η έκθεση του SSM
[embeddoc url=”https://www.crisismonitor.gr/wp-content/uploads/2020/07/ssm.pr200728_annex_d36d893ca2.en_.pdf” download=”all” viewer=”google”]
