Νέα δυναμική για την Κύπρο στο πλαίσιο της αναδιάταξης της ισορροπίας δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργεί η ανακοίνωση των ΗΠΑ για την ένταξη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας στο πρόγραμμα στρατιωτικής κατάρτισης και εκπαίδευσης.
Η απόφαση του Πενταγώνου, είχε δρομολογηθεί από καιρό, με την ψήφιση του East Med Act, το οποίο δεν μπόρεσε να ανακόψει ο Ντόναλντ Τραμπ, παρά τις από τότε έντονες πιέσεις του Ταγίπ Ερντογάν. Έτσι, παρά τις καθυστερήσεις, λόγω του τουρκικού lobbying στον Λευκό Οίκο και το State Department και την παραίτηση αρκετών αξιωματούχων τόσο στο Πεντάγωνο όσο και το υπουργείο Εξωτερικών, τελικά εκδόθηκε η σχετική εγκύκλιος που εμπεδώνει το East Med Act.
Η εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων της Κύπρου από τις ΗΠΑ, ακολουθεί την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία, που ψηφίστηκε επίσης στο πλαίσιο του East Med Act. Οι δύο ρυθμίσεις αυτές, σε συνδυασμό με τα δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης που εξασφάλισαν αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρίες στην κυπριακή ΑΟΖ, διαμορφώνουν ένα νέο πλέγμα σταθερότητας στην περιοχή.
Βέβαια, οι έντονες αντιδράσεις της Άγκυρας, θολώνουν την εικόνα, καθώς σηματοδοτούν αύξηση της έντασης, συνθήκη συγκυριακή, καθώς η εμπέδωση και πραγμάτωση της νέας δυναμικής, οδηγεί μεσο-μακροπρόθεσμα σε περιορισμό των κινδύνων και ενίσχυση της σταθερότητας, προοπτική που έχει καταστεί αναπόδραστη.
Χθες, μετά και την επίσημη ανακοίνωση της συμμετοχής της Κύπρου στο πρόγραμμα εκπαίδευσης των ενόπλων δυνάμεων από τις ΗΠΑ, ξεκινώντας μάλιστα το 2021, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε, εκδίδοντας ανακοίνωση με την οποία εγκαλεί την Ουάσιγκτον και απειλεί, εμμέσως πλην σαφώς.
Η Άγκυρα, όπως συνηθίζει, κάνει λόγο για ανισοβαρή αντιμετώπιση των δύο πλευρών στο νησί.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, αναφέρει ότι τέτοια βήματα από μία χώρα σύμμαχο της Τουρκίας δεν συμβάλλουν ούτε στην εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό, ούτε στην ειρήνη και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η ανακοίνωση της Τουρκίας
«Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι συμπεριέλαβαν την “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση Νότιας Κύπρου” -όπως χαρακτηρίζει την αναγνωρισμένη απ’ όλους Κυπριακή Δημοκρατία- στο Διεθνές Πρόγραμμα Στρατιωτικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (IMET).
Υποστηρίζουμε τη στάση των αρχών της (παράνομης) “ΤΔΒΚ” σε αυτό το ζήτημα και θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στους συμμάχους μας τις ΗΠΑ ότι η ίση μεταχείριση απέναντι στις δύο πλευρές του νησιού είναι μία από τις αρχές του ΟΗΕ.
Όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα, αυτά όπως και άλλα παρόμοια βήματα δεν συμβάλλουν στις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης στο Κυπριακό, αντίθετα η αδιάλλακτη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς γίνεται ισχυρότερη.
Είναι προφανές ότι τα βήματα, τα οποία δεν αποσκοπούν στην ίση αντιμετώπιση των δύο πλευρών, δεν συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας εμπιστοσύνης στο νησί, ούτε διασφαλίζουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο».
Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης η ανακοίνωση των χωρών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΙΜΕΤ) -και της Κύπρου- από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, σε ειδική συνέντευξη Τύπου.
Όπερ σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον, δεν προσπάθησε να υποβαθμίσει τη σημασία της κίνησης, εξαιτίας των αντιδράσεων της Άγκυρας.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο καιρό και με αιχμή του δόρατος το βιβλίο του πρώην συμβούλου εθνικής ασφαλείας, Τζον Μπόλτον, οι σχέσεις Τραμπ-Ερντογάν έχουν τεθεί στο μικροσκόπιο. Παλαιότερα, είχε αποκαλυφθεί ότι ο πρώτος σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Τραμπ, ο στρατηγός Μάικ Φλιν, είχε υπάρξει επίσημα καταγεγραμμένος Τούρκος πράκτορας-λομπίστας στις ΗΠΑ, πριν αναλάβει τη θέση.
