Στη λογική των γκρίζων ζωνών και του μορατόριουμ επιστρέφει η τουρκική διπλωματία σε μια προσπάθεια να θολώσει τα νερά, ενώ την ίδια στιγμή εκδηλώνει διεκδικήσεις και προκλήσεις εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, τις οποίες επιχειρεί να χρησιμοποιήσει αντίρροπη δύναμη στην άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων από Αθήνα και Λευκωσία.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έβαλε εκ νέου κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικά της Ιταλίας, τονίζοντας για ακόμα μία φορά ότι θα συνεχίσει να υπερασπίζεται -με αποφασιστικότητα- τα δικαιώματα τόσο της Τουρκίας όσο και των Τουρκοκυπρίων.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία θέτει ζήτημα μορατόριουμ γεωτρήσεων, αυτή τη φορά ακολουθεί τις παραινέσεις του Ντόναλντ Τραμπ για επίλυση των διαφορών με την Ελλάδα και τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη από τον Λευκό οίκο για αποφυγή προκλήσεων στην περιοχή και προσφυγή στη Χάγη για τα διμερή,
Αν και ακόμα πολλά πράγματα παραμένουν θολά, εν τούτους η Άγκυρα φαίνεται ότι θα μπορούσε να κινηθεί σε μια κατεύθυνση αμοιβαίων υπαναχωρήσεων, υπό αμερικανική εποπτεία, δεδομένου ότι δεν θεωρεί την Ευρώπη αμερόληπτη.
Η αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ απαντά στις κοινές δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών Ιταλίας και Κύπρου, κατά τη διάρκεια των οποίων ο Λουίτζι ντι Μάιο αποστασιοποιήθηκε από τις τουρκικές θέσεις και καταδίκασε τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Η προσέγγιση του όμως στο ζήτημα του τουρκολιβυκού Μνημονίου διαφέρει ουσιωδώς, καθώς σε δηλώσεις του αναφέρει ότι η Ιταλία δεν συμφωνία με τη χάραξη θαλασσίων συνόρων μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδας.
Είναι λοιπόν προφανές ότι η Ιταλία υιοθετεί διαφορετική θέση απέναντι στην Τουρκία σε ότι αφορά την Κύπρο και διαφορετική στα ελληνοτουρκικά.
Απαντώντας στο σκέλος των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας επιχειρεί να παίξει blame game, ζητώντας να παγώσουν από κοινού όλες οι γεωτρήσεις μέχρι να επιλυθεί το κυπριακό, κάτι το οποίο απέρριψε η κυπριακή κυβέρνηση, ζητώντας από την Άγκυρα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο.
Σε ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσόι, απαντώντας σε ερώτηση για τη συνέντευξη Τύπου του Ιταλού και του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών, αναφέρει ότι
«στην εν λόγω ανακοίνωση από πλευράς Ιταλίας έγινε μια ατυχή δήλωση».
«Όπως έχουμε τονίσει δεκάδες φορές προηγουμένως, οι Τ/Κ ως συνιδιοκτήτες στο νησί έχουν ίσα δικαιώματα επί του φυσικού αερίου και των πηγών πετρελαίου.
Η ‘κυβέρνηση’ της ‘τδβκ’ με βάση αυτό το δικαίωμα το 2011 αδειοδότησε την τουρκική εταιρία πετρελαίου (TPAO) για έρευνες και εξορύξεις.
Οι δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης του ΤΡΑΟ οι οποίες συνεχίζονται με αυτές τις αδειοδοτήσεις γίνονται για την προστασία των δικαιωμάτων των Τ/Κ, όχι της Τουρκίας.
Μέχρι να τεθούν υπό εγγύηση αυτά τα δικαιώματα ο ΤΡΑΟ θα συνεχίσει τις εν λόγω δραστηριότητές τους που αφορούν τις αδειοδοτήσεις»,
αναφέρει.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ προσθέτει ότι
«η εγγύηση των δικαιωμάτων είναι δυνατή με το να σταματήσουν από κοινού όλες οι παράκτιες εργασίες στο νότιο τμήμα του νησιού μέχρι τη λύση του Κυπριακού ή στο πλαίσιο της πρότασης της 13ης Ιουλίου για συνεργασία μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ»,
ενώ συνεχίζει λέγοντας:
«Διαφορετικά η Τουρκία θα συνεχίσει να προστατεύει με αποφασιστικότητα τα δικαιώματα των Τ/Κ.
Γι’ αυτό το λόγο για μια φορά ακόμη, καλούμε όλα τα μέλη της Ευρώπης και ιδιαίτερα την Ιταλία να εγκαταλείψουν την στάση τους που αγνοεί τους Τ/Κ»,
αναφέρει.
Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι η Τουρκία ζητά διαμοιρασμό των πόρων στην Κύπρο, ήτοι 50-50%, ενώ Κύπρος και διεθνής κοινότητα αποδέχονται ισοκατανομή, που κινείται στο 70-30% σε πληθυσμιακή βάση.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προσθέτει ακόμη:
«Όπως έχουμε πει πολλές φορές προηγουμένως, η οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στα δυτικά της Κύπρου θα μπορούσε να γίνει μόνο μετά την επίλυση του Κυπριακού.
Η Τουρκία δεν είναι δυνατόν να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις οριοθέτησης με μια οντότητα που δεν εκπροσωπεί τους Τ/Κ και που έχει σφετεριστεί τα δικαιώματά τους από το 1963 με τον τίτλο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μέχρι να επιλυθεί το Κυπριακό οι συνομιλητές των Ε/Κ είναι οι Τ/Κ».
Κυπριακή κυβέρνηση: Απορρίπτουμε την πρόταση της Άγκυρας για «μορατόριουμ γεωτρήσεων»
Στις δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου του τουρκικού ΥΠΕΞ αντέδρασε η Κύπρος ζητώντας από την Τουρκία σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κύπρο, ενώ καταπατά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, που χαρακτηρίζουν την τούρκικη επέμβαση εισβολή και το Κυπριακό πρόβλημα κατοχής.
«Σεβαστείτε το Διεθνές Δίκαιο» ήταν η απάντηση της Κυπριακής κυβέρνησης στην Τουρκία που ζήτησε μορατόριουμ γεωτρήσεων μέχρι τη λύση του Κυπριακού.
Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Κ. Κούσιος απάντησε σήμερα (30/1) στην πρόταση της Τουρκίας για μορατόριουμ γεωτρήσεων μέχρι τη λύση του Κυπριακού.
Η Λευκωσία σημειώνει πως οι αιτιάσεις της Άγκυρας είναι αβάσιμες και αποτελούν προσχήματα τα οποία έρχονται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο και συγκεκριμένα:
«1) Με το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας των Ηνωμένων Εθνών (UNCLOS 1982).
2) Με τις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί στη διάρκεια των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, μεταξύ Χριστόφια-Ταλάτ και οι οποίες επαναβεβαιώθηκαν στη διάρκεια των συνομιλιών Αναστασιάδη-Ακιντζί, αναφορικά με την ιδιοκτησία, τη διαχείριση και το διαμοιρασμό τυχόν εσόδων από την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
3) Με την υιοθέτηση από την Κυπριακή Δημοκρατία της νομοθεσίας για την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Επενδύσεων, στο οποίο θα κατατίθενται οι οποιεσδήποτε εισροές από την εκμετάλλευση του Φυσικού Πλούτου.
Πέραν των πιο πάνω, με γραπτή πρόταση του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προς τον Τουρκοκύπριο Ηγέτη, Mustafa Akıncı στις 9 Αυγούστου 2019, πρότεινε προς περαιτέρω διασφάλιση των Τουρκοκυπρίων, όπως δημιουργηθεί ξεχωριστός καταπιστευτικός λογαριασμός προς όφελος της Τουρκοκυπριακής κοινότητας με δυνατότητα χρήσης των καταθέσεων από τους Τουρκοκυπρίους, υπό την προϋπόθεση αναγνώρισης από μέρους της Τουρκίας της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, με βάση τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας των Ηνωμένων Εθνών.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση ουδέποτε σφετερίστηκε ή αποπειράθηκε ή έχει πρόθεση να σφετεριστεί τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, σε αντίθεση με τα όσα πράττει η Τουρκία σε βάρος κατά κύριο λόγο των Ελληνοκυπρίων, αλλά και των Τουρκοκυπρίων.
Για ακόμη μια φορά, η Κυπριακή Κυβέρνηση καλεί την Τουρκία να εμπλακεί σε ένα δημιουργικό διάλογο και να επιτρέψει την επανέναρξη των συνομιλιών, στη βάση του ανακοινωθέντος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, μετά την τριμερή συνάντηση στο Βερολίνο στις 25 Νοεμβρίου 2019.
Την ίδια ώρα, η Κυπριακή Κυβέρνηση καλεί εκ νέου την Τουρκία να προσέλθει σε διάλογο για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας».
