Μπροστά σε μια νέα κρίση ταυτότητας βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ενώ από τη μια πλευρά ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, επιχειρεί δυναμικό άνοιγμα στην κεντροαριστερά, διαμηνύοντας ότι το κόμμα είναι έτοιμο για διεύρυνση και όχι απλά συνεργασίες, από την αριστερή πτέρυγα και ιδιαίτερα από την κίνηση των 53+ επιχειρείται ο έλεγχος της πρωτοβουλίας και ο περιορισμός των προσδοκιών που σχηματίζονται, ενώ παράλληλα αναδεικνύουν ως αντιστάθμισμα ένα άνοιγμα προς τη ριζοσπαστική-κινηματική αριστερά.
Έτσι, μπορεί η Κεντρική Επιτροπή να ψήφισε χθες ομόφωνα την πολιτική πρόταση της ΠΓ, στην ουσία, όμως, αυτή ερμηνεύεται διαφορετικά από το Μαξίμου και διαφορετικά από τους 53+. Η αμφισημία αυτή αν και δεν είναι εύκολα αντιληπτή στο δημόσιο λόγο, είναι προφανής στο εσωτερικό του κόμματος και γίνεται σίγουρα αισθητή στην κεντροαριστερά, υπονομεύοντας ενδεχομένως την προοπτική του ανοίγματος που επιχειρεί ο Αλέξης Τσίπρας.
Σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη δυναμική του επιχειρούμενου ανοίγματος, αποδεικνύοντας πολιτική συνέπεια και ισχυρή βούληση, ο Αλέξης Τσίπρας, προωθεί ταυτόχρονες ζυμώσεις εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ, θέλοντας να δείξει ότι το κόμμα είναι έτοιμο να ανοίξει και όχι απλά να συνεργασθεί, έτσι ώστε να δημιουργήσει αίσθηση “ασφάλειας” σε όσους εγκαταλείψουν άλλους παρακείμενους πολιτικούς χώρους για να συμβάλλουν στη δημιουργία ενιαίου προοδευτικού μετώπου.
Αυτό φαίνεται ότι είναι το μήνυμα που στέλνει η πρόταση της Πολιτικής Γραμματείας που ψηφίστηκε χθες ομόφωνα στην ΚΕ, η ομιλία του προέδρου του κόμματος χθες, στην Κεντρική Επιτροπή και η νέα προσέγγισης που θα επιχειρηθεί σήμερα το βράδυ στο Κάραβελ, επ’ αφορμής της εκδήλωσης «Ευημερία για όλους σε μία βιώσιμη Ευρώπη», στην οποία θα παραστεί ο επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών Ούντο Μπούλμπαν.
Η χρονική σύμπτωση του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, της πρότασης της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, της συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής και της εκδήλωσης για την Κεντροαριστερά, κάθε άλλο παρά μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς ο πρωθυπουργός δείχνει με κάθε τρόπο ότι οι διεργασίες δεν είναι εξωκομματικές μόνο και δεν περιορίζονται σε σχήματα προγραμματικών συνεργασιών, αλλά επεκτείνονται και στον ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός εκμεταλλευόμενος διεθνούς επιπέδου συνέδρια, συμπόσια και παρεμβάσεις, θέλει να καταδείξει την διεύρυνση των πολιτικών συσχετισμών και της διάχυση τους μεταξύ όμορων χώρων, ως αναπόδραστη δυναμική και όχι ως πολιτική-εκλογική αναγκαιότητα.
Εσωκομματικά, τέτοιες κινήσεις του πρωθυπουργού προκαλούν πάντα αντιδράσεις, οι οποίες σε πιο αποφορτισμένο πολιτικά χρόνο, εκδηλώνονταν έντονα, τώρα που οι ευρωεκλογές και περιφερειακές εκλογές πλησιάζουν και που η συζήτηση για τον χρόνο των εθνικών εκλογών παραμένει ζωντανή, οι διαφοροποιήσεις εκφράζονται ηπιότερα, όπως με τη συνέντευξη του μέλους της κίνησης των 53+ και της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνου Λάμπρου, ο οποίος αναφέρει
«Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, δεν μετατοπιζόμαστε, δεν έχει αυτή τη λογική το κάλεσμα» που αποφάσισε η Πολιτική Γραμματεία να εισηγηθεί στην Κεντρική Επιτροπή, «είναι ένα δημόσιο κάλεσμα προς έναν αστερισμό δυνάμεων, κινήσεων, συλλογικοτήτων, προσώπων, που αντιλαμβάνονται ότι αυτή την περίοδο χρειάζεται ισχυρό μέτωπο ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό (αλλά όχι μόνο), στις πολιτικές λιτότητας, στους εθνικισμούς, τον ρατσισμό, τις ανισότητες και την ξενοφοβία. Καλύπτει έναν “αστερισμό” από την “αριστερά της Αριστεράς”, την ανένταχτη Αριστερά, ως τις δυνάμεις της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας και της ριζοσπαστικής Οικολογίας».
Η δήλωση αυτή, ήρθε μετά από την εξειδίκευση του καλέσματος που έχει κατ επανάληψη απευθύνει ο πρωθυπουργός από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, τη στιγμή που βρίσκονται σε εξέλιξη οι ζυμώσεις.
Έτσι, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να προλειάνει ο έδαφος και για τη διεύρυνση του κόμματος, ώστε να δώσει πολιτική στέγη και χώρο σε παράγοντες που προέρχονται από τον ευρύτερο χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας, ο Πάνος Λάμπρου και κατ επέκταση ένα ισχυρό ιδεολογικό και πολιτικό ρεύμα εντός του ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρούν να οριοθετήσουν το κάλεσμα αυτό προσδιορίζοντας με σαφήνεια τον χαρακτήρα και τις εκφάνσεις του κόμματος.
Ο πρωθυπουργός, όμως, αναμένεται να ενισχύσει το αρχικό στίγμα και απόψε στην εκδήλωση με θέμα «Ευημερία για όλους σε μία βιώσιμη Ευρώπη», που συνδιοργανώνουν η ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, με το Ίδρυμα Friedrich Ebert (στου οποίου το ελληνικό τμήμα δραστηριοποιείται η Λούκα Κατσέλη). Πρόκειται για την εκδήλωση που συγκέντρωσε την πολεμική της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ, επειδή θεώρησε ότι αποτελεί «ιδιωτικό πάρτι» με οικοδεσπότη τον ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτή η στάση είχε σαν αποτέλεσμα να «ξανασκεφτεί» τη δική του παρουσία ο Γιώργος Παπανδρέου, παρότι αρχικά είχε διαφανεί ότι θα συμμετάσχει (και) ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Αντιθέτως, στο πάνελ των ομιλητών απόψε θα βρίσκονται, πλην του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη, ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού Μίλτος Κύρκος και ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Θανάσης Θεοχαρόπουλος.
Ειδικά για τον τελευταίο, οι επίμονες πληροφορίες του τελευταίου διαστήματος τον φέρουν να μετέχει στην προσπάθεια προοδευτικής συνεργασίας στην Ελλάδα, ενώ την αφορμή για την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από το ΚΙΝΑΛ έδωσε η στήριξή της στη Συμφωνία των Πρεσπών.
Πλέον με τον πολιτικό χρόνο να πιέζει η ανάληψη πρωτοβουλιών για την πραγμάτωση των συμμαχιών και συνεργασιών αναμένεται να επιταχυνθεί ώστε να γεννήσει αποτελέσματα μέχρι το τέλος του Μαρτίου ή και νωρίτερα. Έτσι, μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται να αναληφθούν κι άλλες πρωτοβουλίες, στο πλαίσιο της προοδευτικής σύμπραξης από παράγοντες, στελέχη και κινήσεις, οι οποίες θα εκφραστούν με κείμενα και υπογραφές.
Αυτό ωστόσο αποτελεί τον πόλο των εξωκομματικών αλλά παραταξιακών ζυμώσεων, οι οποίες αν και ελπιδοφόρες, θα χρειαστεί να αποκτήσουν άμεση σύνδεση με τον πόλο του ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο σε προγραμματική αλλά και σε κομματική βάση, ώστε να εκπληρώσουν την προοπτική της συγκέντρωσης στελεχών, ακόμα και της άντλησης από το ΚΙΝ.ΑΛ.
Το στίγμα αυτό δίνει η ψήφιση από την Κεντρική Επιτροπή της εισήγησης της Πολιτικής Γραμματείας, η οποία μεταξύ άλλων, αναφέρει
* «Αποτελεί στρατηγική μας προτεραιότητα η συγκρότηση ενός ευρύτατου κοινωνικού και πολιτικού μετώπου αριστερών, προοδευτικών δυνάμεων που μπορούν να ομονοήσουν σε συγκεκριμένους προγραμματικούς στόχους, για μία σειρά αναγκαίων ριζοσπαστικών προοδευτικών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα».
* Οι τρεις βασικοί στόχοι που θέτει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της προοδευτικής συνεργασίας είναι:
– Η προστασία του δικαιώματος στην εργασία.
– Η συνολική ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας, η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
– Η δημοκρατική θωράκιση των θεσμών και των διαδικασιών εντός της ΕΕ, με στόχο τη συνέχιση της πορείας για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
* Η προσήλωση σε μία ευρωπαϊκή πολιτική, φιλειρηνική, πολυδιάστατη, με σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δημοκρατική βούληση κάθε λαού.
Ο κ. Τσίπρας πρόσθεσε με έμφαση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να προσέλθει σ’ αυτή την προοδευτική προσπάθεια «χωρίς ηγεμονισμούς και αποκλεισμούς», απευθυνόμενος σε ένα (μικρό) τμήμα στελεχών του κόμματος που «προβληματίσθηκαν» με τα πρόσφατα ανοίγματα στον χώρο, όπως με την υφυπουργοποίηση των Μωραΐτη – Τόλκα.
Έτσι, όπως είναι προφανές, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας ανοίγει τις πόρτες του ΣΥΡΙΖΑ, στο εσωτερικό υπάρχουν ισχυρές δυνάμεις, με διαφορετική αντίληψη του ανοίγματος, οι οποίες αν και δεν έχουν εκφραστεί ανοιχτά και δημόσια με ύφος που να επιτρέπει την ανάδειξη της διαφωνίας σε μείζον θέμα, εν τούτοις διαθέτουν δυνάμεις που μπορούν στην πράξη να ακυρώσουν τις προσπάθειες διεύρυνσης του κόμματος.
Το ενδεχόμενο αυτό, όπως αυτό αναδεικνύεται, σε κείμενα, παρεμβάσεις και συζητήσεις, αποτελεί έναν ισχυρό ανασταλτικό παράγοντα για την επιτυχία της πολιτικής ανοίγματος με ταυτόχρονη διεύρυνση του κόμματος, που επιχειρεί ο Αλέξης Τσίπρας.
