Τη δραματική ανατροπή διεθνών ισορροπιών φέρνει η υπόθεση της δολοφονίας του Τζαμάλ Κασόγκι από πράκτορες της Σαουδικής Αραβίας στο προξενείο της χώρας στην Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα ο Ταγίπ Ερντογάν να αναδεικνύεται ως υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο Ντόναλντ Τραμπ να αναλαμβάνει την υπεράσπιση του μεγαλύτερου αγοραστή οπλικών συστημάτων των ΗΠΑ.
Σε μία προσπάθεια να απαντήσει στις εις βάρος του επικρίσεις από όλους εκείνους που αναμένουν να σκληρύνει τη στάση του απέναντι στο Ριάντ, ο Αμερικανός πρόεδρος επιχείρησε μία μάλλον άστοχη σύγκριση της υπόθεσης Κασόγκι με την πρόσφατη υπόθεση Κάβανο.
«Εκτιμώ ότι πρέπει πρώτα να δούμε τι έγινε»,
δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Associated Press.
«Να ’μαστε πάλι με το – ξέρετε – είσαι ένοχος μέχρι να αποδειχτεί η αθωότητά σου. Δεν μου αρέσει αυτό. Το περάσαμε με τον δικαστή Κάβανο και ήταν αθώος απ’ όσο γνωρίζω»,
πρόσθεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Μερικές ημέρες νωρίτερα, κατά την υποδοχή του πάστορα Μπράνσον στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε θέσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί η όποια απάντηση των ΗΠΑ, ξεκαθαρίζοντας ότι θα τιμωρήσει σκληρά τη Σαουδική Αραβία, επισημαίνοντας όμως ότι δεν μπορεί να λάβει οικονομικά μέτρα καθώς οι παραγγελίες οπλικών συστημάτων ύψους 110 δισ. δημιουργούν θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ.
Θέλοντας, λοιπόν, να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη κρίση και τη διεθνή απομόνωση του Ριάντ, ο Ντόναλντ Τραμπ έστειλε κατ επειγόντως τον υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, πρώτα στην Τουρκία και μετά στη Σαουδική Αραβία για να αποκτήσει γνώση από πρώτο χέρι και να βοηθήσει στην πολιτική και επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος.
Οι προσπάθειες αποφόρτισης της ατμόσφαιρας που καταβάλλουν οι ΗΠΑ προσκρούουν όμως στον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει εργαλειοποιήσει το θέμα, θέλοντας να το χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης για την ανατροπή του status quo στην περιοχή καθώς και ως διαβατήριο για την αποκατάσταση του διεθνούς του κύρους, που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από το πογκρόμ που ακολούθησε το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Η Τουρκία, αφού πέτυχε τη δημιουργία κοινής task force με τους Σαουδάραβες για τη διερεύνηση του θέματος έχει επιδοθεί σε έναν άνευ προηγουμένου επικοινωνιακό πόλεμο, με διαρροές και επίσημες δηλώσεις, περιορίζοντας ασφυκτικά τα περιθώρια ελιγμών του Ριάντ και αυξάνοντας εκθετικό το πολιτικό κόστος για τους υποστηρικτές του θρόνου στο εξωτερικό. Όπως είναι προφανές, απώτερος σκοπός του Τούρκου προέδρου είναι να αναγκάσει τις ΗΠΑ να διαπραγματευτούν μαζί του, για τη σωτηρία της Σαουδικής Αραβίας, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι τοπικές μετοχές του και να μπορέσει να ζητήσει τα ανταλλάγματα που επιθυμεί.
Στον καταιγισμό των τουρκικών αποκαλύψεων – από οπτικοακουστικό υλικό έως τις πληροφορίες περί 15μελούς εκτελεστικού αποσπάσματος – προστίθενται οι νέες πληροφορίες πηγών, σύμφωνα με τις οποίες ο Σαουδάραβας δημοσιογράφος και επικριτής του καθεστώτος δολοφονήθηκε στο προξενείο και εν συνεχεία το πτώμα του μεταφέρθηκε και διαμελίστηκε στο παρακείμενο σπίτι του γενικού προξένου.
Ο ίδιος ο γενικός πρόξενος, ο Μοχάμαντ αλ Οταΐμπι δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως από τη στιγμή που διέρρευσαν οι νέες πληροφορίες. Η τουρκική τηλεόραση και το πρακτορείο Anadolu ανέφεραν χθες ότι εγκατέλειψε την Τουρκία λίγο προτού αρχίσει η έρευνα και στο σπίτι του.
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατέστησε σε κάθε περίπτωση σαφές ότι δεν είναι διατεθειμένος να πιέσει περισσότερο το Ριάντ όντας ικανοποιημένος τόσο από τις διαβεβαιώσεις ότι η εξαφάνιση του Κασόγκι δεν είναι δάκτυλος του βασιλείου όσο και από τη δέσμευση να πραγματοποιηθεί διαφανής έρευνα.
Ωστόσο, το μποϊκοτάζ του διεθνούς επενδυτικού συνεδρίου “Νταβός της Ερήμου” από κορυφαίους παράγοντες της Wall Street και της αμερικανικής επιχειρηματικής κοινότητας, καθώς και η ματαίωση της συμμετοχής της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αποτελούν σαφές και ηχηρό μήνυμα για τις συνέπειες της στάσης του Ριάντ, ενώ εγκλωβίζουν τον Τραμπ σε ιδιαίτερα δύσκολη πολιτικά θέση, η οποία μπορεί να του κοστίσει αρκετές μονάδες στις δημοσκοπήσεις,
