Το plan B που κατέστρωσε η Άγκελα Μέρκελ το 2016, ενεργοποιεί η ΕΕ για το προσφυγικό, καθώς όπως δήλωσε ο προεδρεύων Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, ανοίγει δίαυλος επικοινωνίας και διαπραγματεύσεων με τις χώρες της Βορείου Αφρικής για τη συγκράτηση των προσφυγικών ροών.
Η διατύπωση “συγκράτηση” είναι βέβαια καλλωπισμός και απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα, καθώς η ΕΕ καταθέτει προτάσεις για κέντρα κράτησης μεταναστών, όπως αυτά που φτιάχτηκαν στη Λιβύη και που καταρρέουν, ενώ από την απέναντι πλευρά ζητείται αμυντική υποστήριξη, υποδομές και διεθνής αναγνώριση.
Με την εξαίρεση της Αιγύπτου και της Νιγηρίας, οι περισσότερες εκ των υπολοίπων χωρών με τις οποίες καλείται να αναπτύξει διάλογο η ΕΕ, βρίσκονται σε εν εξελίξει διαμάχες, ή μόλις έχουν βγει από αυτές, ενώ η Αίγυπτος αδυνατεί να αντιμετωπίσει τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους και η Νιγηρία -εκτός από την πολιτική αστάθεια- πιέζεται ασφυκτικά από τη Boko Haram.
Το θέμα των συμφωνιών αυτών έχει και στο παρελθόν απασχολήσει την επικαιρότητα και αποτελούσε το plan B της Άνγκελα Μέρκελ σε επερίπτωση είτε ενίσχυσης των ροών, είτε κατάρρευσης της συμφωνίας με την Τουρκία.
«Η Αίγυπτος είναι έτοιμη να εμβαθύνει τον διάλογο μαζί μας»,
δήλωσε ικανοποιημένος ο Κουρτς, χαιρετίζοντας «ένα νέο, σημαντικό στάδιο» στην καταπολέμηση της μετανάστευσης προς την Ευρώπη.
Μετά τη μεταναστευτική κρίση το 2015, η Ε.Ε. σύναψε συμφωνίες με την Τουρκία και τη Λιβύη, οι οποίες συνέβαλαν στη μείωση των μεταναστευτικών ροών μέσω της Μεσογείου.
Οι Ευρωπαίοι θέλουν να επεκτείνουν τις συμφωνίες αυτές με όλες τις χώρες της Βόρειας Αφρικής μέσω μιας συνόδου με τον Αραβικό Σύνδεσμο, την οποία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ελπίζει να οργανώσει τον Φεβρουάριο.
Ιδρυτικό μέλος του Αραβικού Συνδέσμου, η Αίγυπτος διαδραματίζει υποδειγματικό ρόλο στην καταπολέμηση της αναχώρησης παράτυπων μεταναστών με προορισμό την Ευρώπη, υπογράμμισε ο Κουρτς, η χώρα του οποίου έχει ως το τέλος του έτους την εναλλασσόμενη προεδρία της Ε.Ε.
«Η Αίγυπτος είναι η μόνη χώρα της Βόρειας Αφρικής, η οποία έχει καταφέρει από το 2016 να εμποδίσει όλες τις αναχωρήσεις μεταναστών»
μέσω θαλάσσης, υπογράμμισε ο Αυστριακός καγκελάριος, χαιρετίζοντας «την αποτελεσματικότητα» του Καΐρου.
Ωστόσο, το σχέδιο είναι βαθύτερο δεν περιορίζεται στην Αίγυπτο και στις παρεμβάσεις που θα κάνει για την ανακοπή των ροών, αντιθέτως επεκτείνεται και σε χώρες όπως ο Νίγηρας, το Σουδάν και Αιθιοπία, η κατάσταση στις οποίες είναι ακραία και αποτελούν πηγές τροφοδότησης του μεταναστευτικού ρεύματος. Η Γερμανία έχει ήδη ενεργούς διαύλους επικοινωνίας για το προσφυγικό ενώ έχει από το 2016-17 εξοπλίσει τις χώρες με μηχανήματα καταγραφής προσφύγων και έχει αποστείλει κλιμάκια.
Στο εν τω μεταξύ η ΕΕ έχει κάνει ένα “σημαντικό” βήμα, από τότε, έχει υποβιβάσει την προσφυγική κρίση σε μεταναστευτική, διαχωρισμός που δίνει μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων, καθώς χωρίζει τους ανθρώπους που προσπαθούν να φτάσουν στην ΕΕ σε δύο κατηγορίες, ως προς την αιτία φυγής και τη χώρα. Έτσι, σύμφωνα με την ΕΕ αναγνωρισμένες συγκρούσεις στην Αφρική αυτή την περίοδο δεν υπάρχουν, συνεπώς η φυγή θεωρείται μετανάστευση και όχι προσφυγιά.
Το plan B της Άγκελα Μέρκελ, αν και περιλάμβανε όλα αυτά, είχε τότε αποκαλυφθεί από γερμανικά media και το Crisis Monitor και είχε “καεί”, ωστόσο, υπό την πίεση που δημιουργεί η άνοδος της ακροδεξιάς εμφανίζεται ως νέο και επιβάλλεται ως η καλύτερη εναλλακτική…
Διαβάστε επίσης: Το «ύποπτο» ταξίδι της Μέρκελ στην Αφρική για το προσφυγικό
Κείμενο που είχε υπογραφεί το 2016 σε επίπεδο πρεσβευτών των χωρών και είχε χαρακτητιστεί ως απόρρητο αναφέρει στο επίμαχο εδάφιο για τη μεταχείριση των προσφύγων οι οποίοι κινδυνεύουν να πνιγούν στη Μεσόγειο
«Θα πρέπει να μην μεταφέρονται πλέον μετά την διάσωσή τους στην Ιταλία ώστε να ακολουθήσει η προβλεπόμενη διαδικασία ασύλου»,
Οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες πρότειναν επίσης τότε να δημιουργηθούν
«δυνατότητες επί τόπου υποδοχής τους».
Aυτό σημαίνει ότι άνθρωποι οι οποίοι βρίσκονται στις βάρκες των παράνομων διακινητών και διασώζονται από τον πνιγμό θα μεταφέρονται πίσω στις αφρικανικές ακτές.
Το Crisis Monitor τότε είχε αναδείξει το θέμα αναφέροντας:
Εκτός αυτού η Γερμανία φαίνεται ότι εξερευνά με ταχύτητα το ενδεχόενο σύναψης ευρωπαϊκών ή/και διμερών συμφωνιών με χώρες της Βορείου Αφρικής για την ανακοπή του νέου μεταναστευτικού ρεύματος που έχει ξεκινήσει από την Νότια και Κεντρική Αφρική.
Ενώ γερμανικά media είχαν σκιαγραφήσει το πλαίσιο του σχεδίου, το οποίο είχε τεθεί ήδη σε εφαρμογή καθώς η Άνγκελα Μέρκελ είχε στείλει αντιπροσωπεία και είχε καταλήξει σε αρχική συμφωνία με τον καταζητούμενο για εγκλήματα πολέμου πρόεδρο του Σουδάν.
Εν συνεχεία στο τραπέζι κάθονται Νιγηρία, Μαλί, Αίγυπτος και Σενεγάλη, ενώ εντείνονται οι συζητήσεις με την Τουρκία.
Το Βερολίνο χρησιμοποιεί ως μπούσουλα τη συμφωνία με την Άγκυρα, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
– Χορήγηση μηχανημάτων ελέγχου και καταγραφής προσφύγων και μεταναστών
– Οικονομική υποστήριξη για τις χώρες που τους διατηρούν στο έδαφός τους
– Συμφωνίες επανεισδοχής
– Κοινές μικτές περιπολίες και μικτά κλιμάκια ελέγχου