Τα πέντε ισχυρά χαρτιά της Ρωσίας, που θα μπορούσαν να πλήξουν καίρια τα αμερικανικά συμφέροντα και να προκαλέσουν επιπλοκές σε παγκόσμια κλίμακα, αναδεικνύει με δημοσίευμά το RT, λίγες ώρες μετά από την προειδοποίηση του Ρώσου πρωθυπουργού, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, για επαπειλούμενο οικονομικό πόλεμο, τη στιγμή που στο επίκεντρο βρίσκεται, όμως, η Τουρκία, που αποτελεί το έκτο και… “δηλωμένο” χαρτί της Μόσχας.
Ο Μεντεβέντεφ, απαντώντας στην επιβολή νέων κυρώσεων από τις ΗΠΑ στη Ρωσία τον Αύγουστο, ανέβασε τους τόνους, προσπαθώντας να θέσει όριο και να επιδείξει τα όρια ανοχής της Μόσχας, λέγοντας ότι αν επιβληθούν κυρώσεις στις ρωσικές τράπεζες και στην αγορά συναλλάγματος τότε η Ρωσία θα το εκλάβει ως κήρυξη οικονομικού πολέμου και θα απαντήσει με όποιο τρόπο κρίνει κατάλληλο, ενώ καταλήγοντας δήλωσε:
“Οι Αμερικανοί φίλοι μας δεν θα πρέπει να αμφιβάλλουν γι αυτό”.
Οι δηλώσεις αυτές πέρασαν “στα ψιλά” ως ένας ακόμη λεονταρισμός της Μόσχας, ενώ θάφτηκαν γρήγορα από την καταιγιστική επικαιρότητα των εξελίξεων στο μέτωπο ΗΠΑ-Τουρκία. Τώρα όμως, μετά την ανακήρυξη των κυρώσεων των ΗΠΑ σε πράξη οικονομικού πολέμου έναντι της Τουρκίας, από τον Ταγίπ Ερντογάν και το δημοσίευμα του RT, οι δηλώσεις Μεντβέντεφ φαίνεται ότι υποτιμήθηκαν, ως προς τα μηνύματα που έκρυβαν.
Η σύνδεση των μηνυμάτων και ανοιχτών μετώπων μεταξύ τους δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε απόλυτη και αδιατάρρακτη, καθώς δύναται να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, καθώς λόγο στις εξελίξεις έχουν και η Ευρώπη, η Κίνα, ακόμα και η Ινδία και συνεπώς το σκηνικό είναι και θα παραμείνει ευμετάβλητο.
Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή, επιχειρεί να αποδώσει την τρέχουσα οπτική και το πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθετούνται οι εξελίξεις.
Ο Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας χωρίς περιστροφές έκανε λόγο για εξώθηση της Τουρκίας να αναζητήσει νέους στρατηγικούς εταίρους, κατεύθυνση στην οποία το έδαφος είχε ήδη καλλιεργηθεί με την επαναπροσέγγιση Τουρκίας-Ρωσίας την τελευταία διετία και δεν αποτέλεσε είδηση, ως απειλή.
Η διατύπωση όμως περί οικονομικού πολέμου με τις ΗΠΑ, από δύο χώρες, με διαφορετικές, όμως, εκφάνσεις του αμερικανικού κράτους, αποτελεί κίνηση δημιουργίας μετώπου, η επικινδυνότητα του οποίου δεν μπορεί να αξιολογηθεί με τρέχοντες όρους αλλά με τη μέθοδο της μελλοντικής αξίας-υποτίμησης της αμερικανικής και δυτικής παρουσίας στα “Ευρασιατικά Βαλκάνια”. Πρόκειται για την περιοχή που περικυκλώνει την Κασπία Θάλασσα και στην οποία η παρέμβαση των ΗΠΑ ασκούνταν μέσω της Τουρκίας, ενώ εσχάτως επιχειρείται να διευρυνθεί με την ένταξη της Γεωργίας στο NATO.
Συνεπώς, παρατηρώντας τον χάρτη, ενώ οι ΗΠΑ ανοίγουν τη σφαίρα επιρροής τους στη Γεωργία και τη στιγμή που τα Ευρωπαϊκά Βαλκάνια δείχνουν διατεθειμένα να κλειδώσουν, η Ρωσία φαίνεται έτοιμη να προσεταιριστεί την Τουρκία,αποκτώντας εναλλακτική πρόσβαση στα Βαλκάνια και διευρύνοντας το μέτωπό της στην Κασπία και τη Μαύρη Θάλασσα.
Σύμφωνα με το RT, οι ΗΠΑ έχουν υπαινιχθεί ότι θα στοχεύσουν τις εξαγωγές ευαίσθητων προϊόντων εθνικής ασφάλειας στη Ρωσία, θα σταματήσουν τις πτήσεις της Aeroflot της Ρωσίας στις ΗΠΑ και θα μπορούσαν να φτάσουν μέχρι και να απαγορεύσουν όλες τις αμερικανικές εξαγωγές στη Ρωσία.
Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, τα προτεινόμενα μέτρα αποτελούν απάντηση στη δηλητηρίαση του διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκρίπαλ και της κόρης του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Ρωσία, όμως, αρνείται την κατηγορία και έχει επανειλημμένα ζητήσει τη διεξαγωγή διεθνούς έρευνας.
Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον έχει επιβάλλει κυρώσεις σχεδόν σε όλα τα ρωσικά προϊόντα και ότι η Μόσχα έχει αποφύγει να χρησιμοποιήσει τα μεγάλα όπλα της εναντίον των ΗΠΑ, το RT εντοπίζει κάποιες ενδιαφέρουσες επιλογές για ρωσικά αντίποινα. Το δημοσίευμα, έχει επίσης αυξημένο ειδικό βάρος, καθώς το RT αποτελεί στην ουσία την αιχμή του δόρατος της ρωσικής προπαγάνδας και η πηγή του συγκεκριμένου θέματος εντοπίζεται εύκολα στο Κρεμλίνο.
Τιτάνιο
Σε περίπτωση συνολικών κυρώσεων, η ρωσική κυβέρνηση θα μπορούσε να θέσει είτε απαγόρευση είτε κάποιο άλλο είδος περιορισμού στις εξαγωγές τιτανίου προς τις ΗΠΑ. Η ρωσική VSMPO-Avisma, έχει το μονοπώλιο τιτανίου στη χώρα, ενώ ελέγχει το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής για τη βιομηχανία αεροσκαφών, ενώ εξάγει το 70% των προϊόντων της. Η Avisma παρέχει το 40% των εξαρτημάτων τιτανίου που χρησιμοποιεί η Boeing και το 60% της Airbus, ενώ καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις της βραζιλιάνικης Embraer.
Η αντικατάσταση του ρωσικού τιτανίου θα ήταν σχεδόν αδύνατη για τη Boeing, καθώς αν και η βιομηχανική επεξεργασία τιτανίου ξεκίνησε ταυτόχρονα στις ΗΠΑ και την πρώην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1950, μόνο η Ρωσία πέτυχε να παράγει κράματα τιτανίου υψηλής ποιότητας.
Η χρήση άλλων υλικών δεν είναι επίσης ιδανική επιλογή για την Boeing, καθώς το τιτάνιο έχει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα κράματα. Η κατασκευή αεροσκαφών απαιτεί τη χρήση υλικών που μπορούν να αντέξουν τις σοβαρές πιέσεις της πτήσης σε μεγάλα υψόμετρα, καθώς και τη συνεχή έκθεση στα στοιχεία. Παραδοσιακά, τα αεροσκάφη ήταν κατασκευασμένα από χάλυβα, αλλά τα ελαφρύτερα, πιο ανθεκτικά υλικά χρησιμοποιούνται τώρα για να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των αεροσκαφών και βελτιώνουν την ενεργειακή τους κλάση. Το τιτάνιο είναι τόσο ισχυρό όσο ο χάλυβας αλλά 45% ελαφρύτερο. Μπορεί να αντέξει μεγάλες περιόδους έκθεσης σε θαλασσινό νερό σε θαλάσσιες ατμόσφαιρες. Η αντοχή του τιτανίου καθιστά δύσκολη τη συγκόλληση, γεγονός που συμβάλλει στην υψηλή τιμή του σε σύγκριση με το χάλυβα και το αλουμίνιο.
Εναέριος χώρος
Η Ρωσία κατέχει σημαντική γεωστρατηγική θέση μεταξύ Ευρώπης και Ασίας και θα μπορούσε να εισάγει υψηλότερα τέλη για τη χρήση του εναέριου χώρου της, για πτήσεις αμερικανικών εταιριών ή ακόμα και να τις απαγορεύσει.
Σε ένα τέτοιο σενάριο οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρίες θα αντιμετώπιζαν τεράστιες οικονομικές απώλειες, ενώ για να αντεπεξέλθουν, θα πρέπει είτε να πληρώσουν τα υψηλότερα τέλη, είτε να επιλέξουν εναλλακτικές διαδρομές. Αλλά η απώλεια βραχύτερων ρωσικών διαδρομών από την Ευρώπη στην Ασία συνεπάγεται επίσης απώλεια ανταγωνιστικότητας έναντι των ευρωπαϊκών και ασιατικών εταιριών.
Αν όμως η Ρωσία έκλεινε τον εναέριο χώρο της, τότε τα αεροσκάφη αμερικανικών εταιριών θα αναγκάζονταν να πετάξουν περιμετρικά από τη μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, γεγονός που θα συνέβαλε στη ραγδαία αύξηση του κόστους των καυσίμων.
LNG και ενέργεια
Οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και άλλων ενεργειακών προϊόντων από τη Ρωσία στις ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να απαγορευθούν. Οι εξαγωγές πετρελαίου και πετροχημικών από τη Ρωσία προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις 8 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιπροσωπεύει μόλις το 4,6% των συνολικών εξαγωγών ενέργειας της Ρωσίας. Η απαγόρευση θα ήταν σχετικά ανώδυνη για τις ρωσικές εταιρίες, οι οποίες θα μπορούσαν εύκολα να αναπληρώσουν τις απώλειες με αύξηση των εξαγωγών προς την Ασία.
Όπως επισημαίνει το RT, η υπόθεση εργασίας για τις ΗΠΑ είναι ουσιωδώς διαφορετική, καθώς η Ουάσιγκτον επιδιώκει να αναβαθμίσει το ρόλο της στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά, επιχειρώντας αφενός να αυξήσει την επάρκεια της εσωτερικής παραγωγής και αφετέρου να αυξήσει τις εξαγωγές προς την Ευρώπη. Μη έχοντας όμως επαρκή παραγωγή και επαρκή στόλο τανκερ, οι ΗΠΑ μεταπωλούν ρωσικό LNG στην Ευρώπη, ενώ καλύπτουν και τις ανάγκες στην Ανατολική Ακτή.
Συνεπώς, αν η Ρωσία μπλοκάρει ή καταστήσει ασύμφορες τις αγορές LNG από τις ΗΠΑ, τότε τα σχέδια, του Ντόναλντ Τραμπ, για αναβάθμιση των ΗΠΑ στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά, είναι πολύ πιθανό να μπουν στον πάγο.
Αμερικανικές εταιρίες στη Ρωσία
Παρά την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον, πολλές αμερικανικές εταιρίες συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία χωρίς παρεμβάσεις από τη ρωσική κυβέρνηση. Απαντώντας στις νέες κυρώσεις των ΗΠΑ, η Ρωσία θα μπορούσε να πλήξει τη δραστηριότητα για εταιρίες όπως οι:
PepsiCo,
Procter & Gamble,
McDonald’s, Boeing,
Mondelez International,
General Motors,
Johnson & Johnson,
Cargill, Alcoa,
General Electric
Τον Αύγουστο του 2014, ο η ρωσική Αρχή Καταναλωτών έβαλε λουκέτο σε τέσσερα εστιατόρια McDonald’s στο κέντρο της Μόσχας για «διοικητικές παραβιάσεις», ενώ ξεκίνησε έρευνες σε περισσότερα από 430 ρωσικά franchises της εταιρίας.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολύ λίγες ρωσικές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες, που συνεπάγεται ότι η Ουάσιγκτον θα δυσκολευτεί να αντιδράσει με αντίστοιχα μέτρα. Βέβαια, πλήγμα ενδεχόμενα πλήγματα σε αμερικανικές επιχειρήσεις θα οδηγούσαν σε απολύσεις στη Ρωσία, που συνεπάγεται αύξηση της ήδη πολύ υψηλής ανεργίας.
Ως εκ τούτου, το μέτρο αυτό θεωρείται δύσκολο να ενεργοποιηθεί. Ωστόσο, η αναφορά του από το RT στόχο έχει να προκαλέσει αναταράξεις στις μετοχές των εταιριών, η οποία θα μετουσιωθεί σε πίεση προς τον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο.
Ρωσικοί πύραυλοι
Οι προμήθειες των πυραυλοκινητήρων RD-180 θεωρούνται ως ένα από τα ατού της Ρωσίας ως αντίποινα στις αμερικανικές κυρώσεις, καθώς είναι απαραίτητοι για το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα, αποτελώντας τη βασική και μοναδική επιλογή της NASA και του Πενταγώνου για την εκτόξευση δορυφόρων. Στο παρελθόν οι ΗΠΑ προσπάθησαν να παράξουν εσωτερικά αντίστοιχους για να περιορίσουν την εξάρτηση από τη Ρωσία, σχέδιο που δεν απέφερε τους αναμενόμενους καρπούς.
Οι κινητήρες χρησιμοποιούνται για την τροφοδοσία πυραύλων Atlas V. Εκτός από τους κινητήρες RD-180, οι ΗΠΑ αγοράζουν και τους RD-181. Ο κινητήρας RD-181 χρησιμοποιείται για την τροφοδοσία των πυραύλων Antares που εκτοξεύουν ρυμουλκά φορτίου Cygnus στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό της NASA.
