Το κρισιμότερο εξάμηνο από της τελευταίας δεκαετίας για την Ελλάδα μόλις ξεκίνησε, καθώς τώρα κρίνεται και εδραιώνεται η πολιτική σταθερότητα, η αναπτυξιακή δυναμική, η επανάκτηση της οικονομικής κυριαρχίας και μείζονος σημασίας εθνικά θέματα.
Σε μια αποσπασματική προσέγγιση η κυβέρνηση φαίνεται να επιτυγχάνει τους οικονομικούς στόχους της, ανακτώντας παράλληλα ερείσματα στην κοινωνία και αποκαθιστώντας των διαρρηγμένο κοινωνικό ιστό και επιβεβαιώνοντας την πολιτική της κυριαρχία στο εσωτερικό και την αξιοπιστία της διεθνώς.
Το σκηνικό όμως καθίσταται έτι πολυπλοκότερο εφόσον συνυπολογιστεί η παράμετρος των εθνικών θεμάτων, του μετασχηματισμού της αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης και της της σταθεροποίησης των τραπεζών και του Δημοσίου χρέους.
Με το Σκοπιανό να κυριαρχεί στην ατζέντα της χώρας και των Βαλκανίων, την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ, την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Αλβανία, τη σταθεροποίηση του Κοσόβου και το ελληνοτουρκικά να ακολουθούν, η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε υψηλής εθνικής σημασίας και γεωπολιτικής σημειολογίας αποφάσεις.
Τούτων δοθέντων ο καθορισμός του τέλους του πρώτου εξαμήνου του 2018 ως καταληκτική ημερομηνία για την επίλυση του Σκοπιανού απ’ όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, συμπίπτει με την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, ενώ παράλληλα, την ίδια χρονική περίοδο, θα εξελίσσονται οι συζητήσεις για το reprofilling του ελληνικού χρέους.
Συνεπώς, αν και φαινομενικά ασύνδετα, η σύμπτωση θεμάτων που οι προεκτάσεις τους άπτονται της εθνικής κυριαρχίας συνεπάγεται τη διασύνδεσή τους.
Υπ αυτό το πρίσμα, η ανάληψη πιο ενεργού ρόλου από την Ελλάδα στα Βαλκάνια, στις ελληνοτουρκικές και τουρκο-ευρωπαϊκές σχέσεις, η πρόοδος στις ελληνοαλβανικές σχέσεις αποτελούν μέρος του ευρύτερου παζλ.
Σε πολιτικό επίπεδο, το μεγάλο διακύβευμα της αντιπαράθεσης NATO, ΕΕ με τη Ρωσία για τον έλεγχο των Βαλκανίων, που κρύβεται πίσω από την επανενεργοποίηση της πολιτικής διεύρυνσης της Ευρώπης και τη νέα ώθηση για ένταξη της πΓΔΜ στο NATO, αποτελεί στην ουσία την εγγύηση της πολιτικής σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα.
Αν και δεν είναι πρόδηλο, η διαμόρφωση σκηνικού πολιτικής ισορροπίας με ισχυρά πυρηνικά κόμματα και η εξομάλυνση των κοινωνικών εντάσεων αποτελούν προαπαιτούμενα της επίτευξης κλίματος συνεννόησης και πολιτικής συναίνεσης επί των εθνικών θεμάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση θεωρείται βέβαιο ότι θα επιτύχει την -έστω και μερική- αντιστροφή του μέχρι πρότινος σφόδρα αρνητικού κλίματος, με τη βοήθεια εταίρων και δανειστών.
Με γνώμονα την ανάταξη της, επί μακρόν, χειμαζόμενης κοινωνίας, ήδη πέρασαν -χωρίς ενστάσεις από τους θεσμούς- μέτρα στήριξης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, ad hoc ενισχύσεις και δεν καταγράφηκαν αντιδράσεις στην -θεωρητική ακόμα- προώθηση της αριστερής κυβερνητικής ατζέντας.
Αυτό καταγράφεται και στα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, που δείχνουν τη ΝΔ να έχει πιάσει «ταβάνι» και τον ΣΥΡΙΖΑ να ανακάμπτει αργά αλλά σταθερά το τελευταίο εξάμηνο, αλλά και στην αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας. Η οποία αναδεικνύεται από το μπαράζ επαφών του πρωθυπουργού με ξένους ηγέτες, με αποκορύφωμα την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο. Χαρακτηριστικό είναι, ότι ακόμα και οι ολιγοήμερες διακοπές του πρωθυπουργού στο Βελιγράδι πραγματοποιούνται κατόπιν πρόσκλησης του προέδρου της Σερβίας, Αλεξάντερ Βούτσιτς.
Οι προκλήσεις του 2018
Η κυβέρνηση θα πρέπει, άμεσα, έως τις 22 Ιανουαρίου, οπότε συνεδριάζει το Eurogroup, να έχει ψηφίσει στη Βουλή όλα τα προαπαιτούμενα, προκειμένου να κλείσει τυπικά η τρίτη αξιολόγηση και να εκταμιευτεί η δόση των 5,5 δισ. ευρώ.
Διαρροές δεν αναμένονται, ωστόσο η αντιπολίτευση ετοιμάζει φιέστα με στόχο να ανακόψει την ανάκαμψη της κυβέρνησης που παρατηρείται στις Δημοσκοπήσεις, ενώ και η Κεντροαριστερά αναζητά πλέον πεδία αντιπαράθεσης ώστε να εκπέμψει το νέο -και υπό διαμόρφωση- πολιτικό της σήμα.
Εν συνεχεία το οικονομικό επιτελείο θα δοκιμάσει εκ νέου τα νερά των αγορών, θέλοντας να στειλει μηνύματα και να αντλήσει ρευστότητα, που θα επιτρέψει τη διαπραγμάτευση από καλύτερη θέση.
Παράλληλα, Μνημονιακός στόχος είναι η δημιουργία “ταμείου” της τάξης των 15 δισ., ως “μαξιλάρι ασφαλείας”, προκειμένου να μη χρειαστεί η προληπτική γραμμή στήριξης που προτείνει ο Γιάννης Στουρνάρας και σιγοντάρει το ΔΝΤ.
- Από τα αδιάθετα των προηγούμενων δόσεων υπάρχουν 1,4 δισ. ευρώ,
- ενώ μένουν να εκταμιευθούν 9 δισ. ευρώ από τις δόσεις του Μνημονίου που έπονται,
- καθώς και άλλα 5 με 6 δισ. ευρώ από τις εξόδους στις αγορές.
Η κυβέρνηση αναμένει ώθηση από τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι εκτιμάται ότι θα αναβαθμίσουν αξιολόγηση και προοπτικές το προσεχές χρονικό διάστημα, δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης και συμβάλλοντας καθοριστικά στην εδραίωση θετικού κλίματος σε οικονομία και αγορές.
Αυτό εξαρτάται βέβαια και από την ταχύτητα προώθησης των αποκρατικοποιήσεων, οι οποίες θεωρούνται ορόσημο για την αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία της κυβέρνησης, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν σημείο τριβής στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.
