Σε ιδιαίτερα ευαίσθητη διπλωματικά, κρίσιμη πολιτικά και καταλυτική για την οικονομική προοπτική περίοδο εισέρχεται η Ελλάδα, καθώς κυβέρνηση και κόμματα του συνταγματικού τόξου καλούνται να καθαρίσουν σκελετούς από την ντουλάπα, ενώ ο κίνδυνος εσωτερικά και διεθνή παράκεντρα εξουσίας να χρησιμοποιήσουν το χαρτί της ακροδεξιάς και της μιντιακής προπαγάνδας για να δυναμιτίσουν το σκηνικό και να υποσκάψουν τις προσπάθειες, δεν είναι εύκολα ορατός, είναι όμως υπαρκτός.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητο και οι ισορροπίες εύθραυστες καθώς, αν και δεν φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού, η Ελλάδα ετοιμάζεται να “εισάγει” τη διαμάχη NATO-Ρωσίας για τον καθορισμό σφαιρών επιρροής στα Βαλκάνια.
Η Ελλάδα de jure και de facto βρίσκεται εντάσσεται και ευθυγραμμίζεται με το ευρωατλαντικό μέτωπο, έχοντας ωστόσο επιτύχει να διατηρεί αξιοσημείωτη διπλωματική ουδετερότητα σε περιόδους έντονων αντιπαραθέσεων. Πολιτική που αν και απέτρεψε την εμπλοκή της σε ευρύτερες συγκρούσεις, παράλληλα έβαλε στην κατάψυξη μείζονα εθνικά ζητήματα, όπως οι ελληνοαλβανικές σχέσεις, το Σκοπιανό και τα ενεργειακά. Υπό την πίεση των διεθνών σχηματισμών στους οποίους συμμετέχει, η κυβέρνηση αναλαμβάνει πλέον πρωτοβουλία για την επίλυση διμερών διαφορών με τις χώρες στα βόρεια σύνορα, έτσι ώστε να απεμπλακούν οι διαδικασίες ένταξης τους στις ευρωατλαντικές δομές.
Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις στο Σκοπιανό
Μέχρι στιγμής στην ελληνική πολιτική σκηνή εκδηλώνονται παρεμβάσεις από πολιτικούς παράγοντες της Δύσης, στο πλαίσιο στρατηγικής διασφάλισης της απαιτούμενης σταθερότητας για την προώθηση λύσεων. Το κλίμα που διαμορφώνεται, αν και συμβάλλει στην καλλιέργεια του εδάφους για συναινετικές πολιτικές σε επίπεδο εθνικών θεμάτων, τουλάχιστον στην κεντρική πολιτική σκηνή, μπορεί εύκολα να εκτραπεί, με εθνικιστικές κορώνες, είτε από την ακροδεξιά που καραδοκεί, είτε ακόμα και από κύκλους της Νέας Δημοκρατίας που έχουν δυναμιτίσει προσπάθειες συναινετικής επίλυσης εθνικών προβλημάτων και στο παρελθόν.
Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά
Ο κίνδυνος αυτός εντείνεται από το ενδεχόμενο προσπάθειας εκτροχιασμού της διαδικασίας από τη Ρωσία η οποία διαθέτει ισχυρές προσβάσεις, στην ακροδεξιά, όπως έχει καταγραφεί πανευρωπαϊκά, αλλά και τις εν υπνώσει διασυνδέσεις της στα ελληνικά media. Το βεβαρυμένο παρελθόν της Ρωσίας, στη διαχείριση των media ως επιθετικά όπλα προπαγάνδας, η οξυνόμενη αντιπαράθεση με το NATO και η διαρκής διολίσθηση των σχέσεων Μόσχας-Ουάσιγκτον, αποτελούν εν δυνάμει αποσταθεροποιητικούς παράγοντες για την ελληνική πολιτική σκηνή.
Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις στη σύγκρουση ΗΠΑ-Ρωσίας
Σε γενικές γραμμές το πολιτικό προσωπικό της χώρας φαίνεται να ευθυγραμμίζεται σε στις απαιτήσεις του ευρωατλαντικού άξονα, όπως αυτές διαμορφώνονται από την εν εξελίξει αντιπαράθεση με τη Ρωσία, την ανάγκη ελέγχου της τουρκικής επιρροής στα Βαλκάνια και την ανάγκη έμπρακτης απόδειξης της ευρωπαϊκής βούλησης για διασφάλιση της απρόσκοπτης ενταξιακής προοπτικής των βαλκανικών χωρών. Ωστόσο, μικρές διαφοροποιήσεις καταγράφονται σε σειρά επί μέρους ζητημάτων, οι οποίες αν και είναι θετικές για την διαπραγμάτευση με γείτονες και εταίρους, μπορούν να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια θέσεων που αντιτίθενται σε αυτή την προοπτική και εν τέλει μπορεί να απειλήσουν την πορεία επίλυσης προβλημάτων που διαιωνίζονται.
Η επιρροή που διαθέτουν στο πολιτικό σκηνικό πρόσωπα που ανήκουν στο παρελθόν, τα οποία έχουν σε διαφορετικές στιγμές δυναμιτίσει την προοπτική εξεύρεσης λύσεων στα εθνικά θέματα, σε συνδυασμό με ενδεχόμενες ρωσικές παρεμβάσεις και το υπό διαμόρφωση μιντιακό σκηνικό, σκιαγραφούν μια εν δυνάμει απειλή, η εξουδετέρωση της οποίας απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και προληπτική δράση, έτσι ώστε τα ενδεχόμενα οφέλη από μια τέτοια πολιτική αντιπαράθεση να είναι σαφώς λιγότερα από το κόστος που θα επωμιστούν.
Ενδεχόμενη πολιτική αποασταθεροποίηση στη βάση εθνικών θεμάτων, θα δημιουργούσε εκρηκτικό κλίμα, το οποίο θα ενεργοποιούσε τα πλέον συντηρητικά αντανακλαστικά μιας αγανακτισμένης κοινωνίας, που σε συνδυασμό με το προσφυγικό και την οικονομική κρίση, θα έδινε χώρο και ώθηση στην ακροδεξιά, ανάγοντας τη Χρυσή Αυγή, ή κάποιο νέο σχηματισμό σε ρυθμιστή που πολιτικού σκηνικού.
Σκοπιανό: Οι κινήσεις στη σκακιέρα
Το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ επανέρχεται επιτακτικά στην πολιτική και μιντιακή ατζέντα, με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά να έχει δηλώσει ότι η λύση θα έχει ωριμάσει εντός του πρώτου εξαμήνου του 2018 και η κυβέρνηση θα είναι έτοιμη να την εφαρμόσει.
Ήδη η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ στα Σκόπια κινείται στην κατεύθυνση της οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την Ελλάδα, ενώ κατά δήλωση του πρωθυπουργού της γείτονος, τις σκληρές θέσεις του φαίνεται να μετριάζει και το αντιπολιτεύομενο VMRO-DPNE, από την προεδρία του οποίου δήλωσε ότι σκοπεύει να παραιτηθεί ο σκληροπυρηνικός πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρουέφσκι.
Πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ προλειαίνουν το έδαφος με δηλώσεις για αλλαγή των σχολικών βιβλίων, αλλαγή ονόματος του αεροδρομίου των Σκοπίων, απόσυρση αγαλμάτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μια σαφή διεθνή και εσωτερική πολιτική στροφή.
Από ελληνικής πλευράς αν και συζήτηση για την ονομασία δεν έχει γίνει, η θέση που θεσμικά επικρατεί είναι αυτή που είχε διατυπωθεί στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών του 2008 και σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα προέβαλε veto στην ένταξη της πΓΔΜ στο NATO και την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.
Παρέμβαση για το σκοπιανό έχουν πραγματοποιήσει και οι ΗΠΑ μέσω του βοηθού αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Μπράιαν Γι, ο οποίος είχε σειρά συναντήσεων με την πολιτική ηγεσία της πΓΔΜ και με τον αρχηγό της Αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Κινήσεις ανάκτησης εμπιστοσύνης στις ελληνοαλβανικές σχέσεις
Σε κρίσιμη καμπή εισέρχονται πλέον και οι ελληνοαλβανικές θέσεις, καθώς η γειτονική χώρα έλαβε -με τη συγκατάθεση της Ελλάδας- εισήγηση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Άμεση είναι η αποτύπωση των σχέσεων σε μια σειρά από ζητήματα, στις διμερείς σχέσεις των δυο χωρών.
Ξεκινώντας από τα θέματα της μειονότητας η αλβανική κυβέρνηση πάγωσε την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της Χιμάρας, συνέβαλε στη σύλληψη διεθνούς κυκλώματος εμπορίας ναρκωτικών και την κατάσχεση 1,5 τόνου ηρωίνης, ενώ πλέον θα πραγματοποιούνται συντονισμένες περιπολίες των δυνάμεων ασφαλείας για τη μείωση της εγκληματικότητας.
Ελληνοτουρκικά: Σε ρόλο ευρωπαϊκού αγγελιοφόρου η Ελλάδα
Σε τροχιά εξομάλυνσης φαίνεται να μπαίνουν και οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, δρόμος ο οποίος προβλέπεται να έχει πολλά εμπόδια. Ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση υποδέχεται τον Ταγίπ Ερντογάν αυτή την εβδομάδα, σε μια ιστορικής σημασίας επίσκεψη.
Η Ελλάδα, όπως φαίνεται από τις κινήσεις σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αναλαμβάνει πιο ενεργό ρόλο, ως ανταποκριτής του μηνύματος της ΕΕ στην Τουρκία, ρόλος που αποτελεί σαφή αναβάθμιση και μέσω του οποίου μπορεί να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία.
Χρονικά η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν συμπίπτει με συναντήσεις και ενέργειες για το θέμα των Σκοπίων, όπου η Τουρκία έχει ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και στενούς δεσμούς με τη μουσουλμανική μειονότητα της περιοχής.
