Κλιμάκωση της έντασης στο μέτωπο του κυβερνοπολέμου εντοπίζει έκθεση του NATO για τις απειλές και το νέο περιβάλλον, επισημαίνοντας παράλληλα ότι ο κίνδυνος διακρατικής σύρραξης είναι μεγαλύτερος απ ότι το 2013, καθώς οι σχέσεις της Ρωσίας με τις ΗΠΑ και τη Βορειατλαντική Συμμαχία υποχωρούν στο χειρότερο μεταψυχροπολεμικό επίπεδο.
Αν και οι διαπιστώσεις της έκθεσης δεν χαρακτηρίζονται ειδήσεις, εν τούτοις οι δράσεις που συζητούνται είναι σκιαγραφούν μια μάλλον ζοφερή επόμενη μέρα, θέτοντας εν αμφιβόλω της ανάπτυξη της νέας οικονομίας και την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων.
Το 2017 αποδείχθηκε έτος με κραυγαλέα γεγονότα, από την παγκόσμια κυβερνοεπίθεση με λογισμικό ransomware, μέχρι τις κλοπές ηλεκτρονικών όπλων από τη CIA και την NSA και τις επιθέσεις hackers στη Yahoo, το γερμανικό κοινοβούλιο και τις επιχειρήσεις παραπληροφόρησης και προπαγάνδας για τον επηρεασμό εκλογικών αναμετρήσεων, όλα αποτελούν μέρος του ίδιου πεδίου, του κυβερνοπολέμου.
Σύμφωνα με την έκθεση, η οποία καταρτίζεται κάθε τέσσερα χρόνια, απειλές αναδύονται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, ενώ πλέον αστάθεια παράγεται και σε περιοχές εκτός επιρροής του NATO, όπως η κεντρική Ασία, η Ινδία, το Πακιστάν και γειτονικές χώρες, καθώς αντιδρούν στην αλλαγή στάση της Κίνας και την επιχείρηση αναπροσαρμογής του παγκόσμιου του Πεκίνου.
Οι συγγραφείς της έκθεσης του NATO αφιερώνουν αρκετό χώρο στο κομμάτι του κυβερνοπολέμου, όπου αφενός παρατηρείται έντονη δράση και διαρκείς αντιπαραθέσεις, ενώ πλέον συζητείται ανοιχτά η αναβάθμιση του εξοπλισμού και η προσθήκη επιθετικού σχεδιασμού και δυνατοτήτων.
Η διοίκησή του θα εκδώσει την ερχόμενη άνοιξη μια συνοδευτική έκθεση που θα χαρτογραφεί τι πρέπει να κάνει το ΝΑΤΟ για να ανταποκριθεί στις τάσεις αυτές, με τα δύο έγγραφα να αποτελούν οδηγό για την πολιτική καθοδήγηση του ΝΑΤΟ το 2019.
Κάποιες χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ εξετάζουν το ενδεχόμενο υιοθέτησης ενός πιο επιθετικού δόγματος απέναντι σε χάκερ που ενεργούν για λογαριασμό ξένων κυβερνήσεων, το οποίο θα μπορούσε να περιλαμβάνει κυβερνοεπιθέσεις με σκοπό την κατάρρευση εχθρικών δικτύων, αναφέρουν αξιωματούχοι της συμμαχίας.
Σύμφωνα με το Reuters, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Ισπανία, η Δανία και η Ολλανδία ετοιμάζουν αρχές/ κατευθυντήριες γραμμές κυβερνοπολέμου οι οποίες θα καθοδηγούν τις ένοπλες δυνάμεις τους ως προς την ευρύτερη χρήση κυβερνοόπλων- με απώτερο στόχο την επίτευξη συμφωνίας κατά τις αρχές του 2019.
Ένα τέτοιο δόγμα θα σηματοδοτούσε τη μεταστροφή της προσέγγισης του ΝΑΤΟ στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς η συμμαχία θα περνούσε από την άμυνα απέναντι στους χάκερ οι οποίοι- σύμφωνα με αξιωματούχους- δρουν για λογαριασμό της Ρωσίας, της Κίνας και της Βόρειας Κορέας με στόχο την υπονόμευση των δυτικών κυβερνήσεων και την κλοπή τεχνολογικών μυστικών, στην επίθεση εναντίον τους.
«Υπάρχει μια αλλαγή στον τρόπο σκέψης στο ΝΑΤΟ, που πλέον αποδέχεται πως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, όπως τα αεροπλάνα και τα πλοία, έχουν επιθετικές δυνατότητες» λέει ο πλωτάρχης Μάικλ Γουΐντμαν (πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ) του NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence- ένα κέντρο ερευνών του ΝΑΤΟ.
Η Ουάσινγκτον διαθέτει ήδη κυβερνοόπλα όπως κώδικες υπολογιστή που προκαλούν κατάρρευση ή παύση λειτουργίας υπολογιστικών συστημάτων, και το 2011 είχε διακηρύξει πως θα προχωρούσε σε αντίποινα απέναντι σε εχθρικές ενέργειες στον κυβερνοχώρο. Επίσης, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ θεωρείται πως βρίσκονταν πίσω από το Stuxnet, τον ιό που προκάλεσε σοβαρότατες ζημιές στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν το 2010. Ακόμη, κάποιες χώρες του ΝΑΤΟ έχουν πλέον την πεποίθηση πως ο τερματισμός της λειτουργίας ενός σταθμού ενέργειας μέσω κυβερνοεπίθεσης θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματικό πλήγμα από έναν αεροπορικό βομβαρδισμό.
Στην Ευρώπη, όπως σημειώνει το Reuters, το θέμα της χρήσης κακόβουλου λογισμικού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο, καθώς οι δημοκρατικές κυβερνήσεις δεν επιθυμούν να φανούν να χρησιμοποιούν τις ίδιες τακτικές με απολυταρχικά καθεστώτα- οπότε δίνεται έμφαση στην προστασία δικτύων και την παρεμπόδιση της κακόβουλης χρήσης δεδομένων. Ωστόσο, ανώτεροι αξιωματούχοι των χωρών της Βαλτικής και της Βρετανίας τονίζουν πως έχουν πληροφορίες οι οποίες υποδεικνύουν συνεχείς ρωσικές προσπάθειες στον κυβερνοχώρο που αποσκοπούν στην κατάρρευση ευρωπαϊκών δικτύων παροχής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών, σε συνδυασμό με εκστρατείες παραπληροφόρησης στο Ίντερνετ. Η γενικότερη εντύπωση είναι πως επιδιώκεταιη υπονόμευση της συνοχής και της ενότητας του ΝΑΤΟ ως αντίποινα στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας και της στήριξης στους φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία. Από την πλευρά της, η Μόσχα αρνείται τις κατηγορίες ότι επιδίδεται σε τέτοιες δραστηριότητες.
Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Ολλανδία, η Γερμανία και η Γαλλία έχουν ήδη «διοικήσεις κυβερνοπολέμου»- ειδικά αρχηγεία για την αντιμετώπιση της κυβερνοκατασκοπείας και των κυβερνοεπιθέσεων εναντίον κρίσιμων υποδομών. Επίσης, η Εσθονία, που είχε χτυπηθεί από μία από τις πρώτες μεγάλης κλίμακας κυβερνοεπιθέσεις πριν από μια δεκαετία, σκοπεύει να ιδρύσει μια αντίστοιχη διοίκηση κυβερνοπολέμου το επόμενο έτος, καθιστώντας την πλήρως επιχειρησιακή ως το 2020 και εξοπλισμένη με επιθετικά κυβερνοόπλα.
