Πάνω σε γκρίζες ζώνες κινήθηκε η ομιλία του προέδρου της Καταλονίας Καρλές Πουτζεμόντ στο κοινοβούλιο της ημι-αυτόνομης περιοχής αποφεύγοντας μονομερείς ενέργειες που θα είχαν σαν αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του άρθρου 153 του ισπανικού Συντάγματος, τη σύλληψή του και την αναστολή των εξουσιών της τοπικής κυβέρνησης. Άμεση και θετική ήταν η αντίδραση των αγορών μετο ευρώ να ενισχύεται, καθώς αν και η αβεβαιότητα παραμένει, για την ώρα έχουν αποφευχθεί τα χειρότερα.
Ο Καρλές Πουτζεμόντ επιχείρησε να νομιμοποιήσει το Δημοψήφισμα αναγνωρίζοντας με ψήφο των βουλευτών που τον στηρίζουν, τα αποτελέσματα, επέρριψε ευθύνες στη Μαδρίτη για τη διαχείριση της κρίσης και την επιδείνωσή της, δεν πραγματοποίησε όμως το άλμα στο κενό διακηρύσσοντας μονομερώς την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Αν και υπσοτήριξε ότι το δικαίωμα στην ανεξαρτησία έχει κερδηθεί από το Δημοψήφισμα, ωστόσο ανέβαλε την πυροδότηση των διαδικασιών ανεξαρτητοποίησης, ώστε να υπάρξει διάλογος με την κυβέρνηση της Ισπανίας.
Πολιτικά και διπλωματικά η ρητορική του προέδρου της Καταλονίας αποτελεί προσπάθεια να εμφανιστεί μετριοπαθής και να μεταφέρει το βάρος στη Μαδρίτη , η οποία καλείται να προσέλθει σε διάλογο χωρίς ωστόσο να έχει διαμορφωθεί σαφής ατζέντα και με την ανεξαρτησία ως δαμόκλειο σπάθη. Παράλληλα με τον τρόπο αυτό ο Πουτζεμόντ επιτυγχάνει να αφοπλίσει τον Ραχόι από την επικείμενη ενεργοποίηση του Συντάγματος και να αναγκάσει τη διεθνή κοινότητα να αναλάβει ενεργό διαιτητικό ή διαμεσολαβητικό ρόλο.
Ο πρόεδρος της Καταλονίας αντιστάθηκε στις πιέσεις εκ των έσω για ολοκληρωτική ρήξη, αν και λίγο πριν την ομιλία του έδινε την αίσθηση ότι θα πράξει το αδιανόητο, δηλώνοντας ότι “καλύτερα φυλακή παρά Ισπανός”.
Η Ισπανία και η Καταλονία αποφεύγουν για την ώρα την αποσταθεροποίηση, ενώ εισέρχονται σε μια μακρά διαδικασία διαπραγματεύσεων με άγνωστη κατάληξη και με την απειλή μονομερούς απόσχισης να παραμένει “ζωντανή”.
Ο Πουτζδεμόντ ξεκαθάρισε ότι δεν δέχεται τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ισπανίας, ώστε να προκαλέσει πολιτικές και όχι νομικές εξελίξεις.