Βαριά σκιά στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, σε μια καθοριστικά κρίσιμη στιγμή ρίχνουν τα γεγονότα στην Καταλονία, καθώς από τη μια η αδικαιολόγητη βιαιότητα της καταστολής και από την άλλη οι φόβοι για εξωτερικές παρεμβάσεις και προσπάθεια ανάφλεξης με προπαγάνδα και fake news από το internet, εγείρουν εύλογα ερωτηματικά για την ικανότητα των κυβερνήσεων και της Ευρώπης να εγγυηθούν θεμελιακά την ασφάλεια των πολιτών και των δημοκρατικών διαδικασιών. Παράλληλα ανοίγουν την κερκόπορτα αμφισβήτησης της λειτουργικότητας και του πυρήνα αξιών της ΕΕ, τροφοδοτώντας ευρωσκεπτικικά και ευρωφοβικά σύνδρομα και… ομάδες.
Τα ερωτήματα και οι τάσεις αναδύονται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο που Γαλλία και Γερμανία επιχειρούν να εισάγουν νέα αρχιτεκτονική σε ΕΕ και Ευρωζώνη, ξυπνώντας ευρωφοβικά σύνδρομα και δίνοντας πρόσφορο έδαφος σε όσους επιβουλεύονται την ΕΕ. Η βίαιη καταστολή και ανάδειξη ενός εθνικιστικού κινήματος (με νότες οικονομικού σωβινισμού) σε σύμβολο δημοκρατικής πάλης υποσκάπτεται η Ευρωπαϊκή ενοποίηση και δημιουργείται χώρος αμφισβήτησης της φεντεραλιστικής λογικής, ενώ τροφοδοτείται κάθε λογής αντι-ερυωπαϊκή φράξια και ενισχύονται πρωτοβουλίες τύπου Club Visegrad.
Διαβάστε επίσης: Καταλονία: Φόβοι για ρωσική παρέμβαση μέσω Internet στο Δημοψήφισμα
Μπορεί το δημοψήφισμα στην Καταλονία να είναι αμφιλεγόμενο, η βία με την οποία επιχείρησε να το σταματήσει η κυβέρνηση Ραχόι δεν είναι, αφήνοντας στην Ισπανία ουλές που δύσκολα θα επουλωθούν, ενώ η Ευρώπη σαστισμένη απέτυχε να προστατεύσει τους πολίτες της και να βρει -για ακόμη μια φορά- λύσεις, επιτρέποντας μια σχεδόν εμφύλια σύγκρουση στους κόλπους της.
Διαβάστε επίσης: Καταλονία: 90% ναι, κάτω από 50% η συμμετοχή στο Δημοψήφισμα
Ασχέτως της τελικής έκβασης της αντιπαράθεσης για την απόσχιση της Καταλονίας, η Ευρώπη στηρίζοντας τις επιλογές της κυβέρνησης Ραχόι και αποδεχόμενη σιωπηρά τις πρακτικές επιβολής που χρησιμοποιήθηκαν, ταυτίζεται πλέον στο συλλογικό υποσυνείδητο με μια ακόμη δύναμη καταστολής, λογική και νοοτροπία η οποία αποτελεί μήτρα για φυγόκεντρες τάσεις. Αυτό που συνέβη στην Ισπανία αποτελεί το πλέον πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια ευρωσκεπτικιστικών κινημάτων, ενώ η έκταση που δόθηκε και η βιαιότητα αντίκεινται προκλητικά και -αν δεν στηλιτευτούν- αναιρούν δια της αποδοχής θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ.
Διαβάστε επίσης: Η Καταλονία αυτονομείται, ο Ραχόι δεν είδε δημοψήφισμα
Υπό το νέο πρίσμα που δημιουργούν οι εξελίξεις στην Καταλονία το εγχείρημα της διαμόρφωσης Ευρωπαϊκής δύναμης ταχείας αντίδρασης, ως πρώτο βήμα για τον ευρωστρατό, αντιμετωπίζεται πλέον με μεγαλύτερο σκεπτικισμό έως και φόβο από τις κοινωνίες και κατ επέκταση από το πολιτικό προσωπικό.
Τα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι εξελίξεις στην Καταλονία οδηγούν σε απομόνωση τον Ραχόι και θέτουν το διευθυντήριο σε crisis mode, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει εκ των υστέρων μια επί μακρόν αναμενόμενη κρίση η οποία προσλαμβάνει διαστάσεις συστημικής και δομικής κρίσης και απειλεί την υπό διαμόρφωση επόμενη ημέρα της ΕΕ.
