Σαφή μηνύματα για την ενταξη της πΓΔΜ στο NATO και την επαναφορά της σε ευρωπαϊκή τροχιά έστειλε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, χθες, από τα Σκόπια τα οποία επισκέφθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας οικοδόμησης εμπιστοσύνης με τη νέα κυβέρνηση της γείτονος, μετά από 13 χρόνια διαρκούς επιδείνωσης των διμερών σχέσεων και ενώ ακόμα η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ δεν έχει ελέγξει τον κυβερνητικό μηχανισμό.
Με το NATO να πιέζει όλες τις πλευρές για την ταχεία επίλυση των προβλημάτων καθώς επιθυμεί να αποκόψει τη Ρωσία η οποία επιχειρεί την ανατροπή του status quo και παρά την αλλαγή κυβέρνησης συνεχίζει να έχζει υψηλού επιπέδου επαφές με τον πρόεδρο της πΓΔΜ, Γκέοργκι Ιβάνοφ, ενώ πρόσφατες διαρροές εγγράφων από τις υπηρεσίες πληροφοριών κάνουν λόγο για προσπάθεια διαμόρφωσης παράλληλου κράτους τον έλεγχο του οποίου θα έχει το Κρεμλίνο.
Όσον αφορά το ΝΑΤΟ υπάρχουν οι αποφάσεις του Βουκουρεστίου και με αυτές τις αποφάσεις και την υλοποίησή τους, αυτή η χώρα θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Το πώς θα υλοποιηθούν αυτές οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ, δεν εξαρτάται από εμάς, εξαρτάται από αυτούς που πρέπει να αποφασίσουν.
Εμείς θέλουμε αυτή την αγαπημένη μας βόρεια γείτονα και στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά τους θέλουμε με βάση τους κανόνες και τις προϋποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.
δήλωσε, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, συνοψίζοντας τις ελληνικές θέσεις και το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, ο Νίκος Κοτζιάς.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, έχοντας ήδη συναντηθεί τόσο με τον ομόλογό του της πΓΔΜ, στην Αθήνα και αφού ολοκληρώθηκε η πρώτη επαφή των ομάδων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, μίλησε ενώπιον της διπλωματικής ακαδημίας της πΓΔΜ, θέλοντας να στείλει μηνύματα τόσο στην κυβέρνηση Ζάεφ όσο και στο βαθύ κράτος των Σκοπίων. Παράλληλα όμως ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επιχείρησε να καθησυχάσει τους συμμάχους και εταίρους για τη στάση της Ελλάδας απέναντι στην πΓΔΜ και να αποσαφηνίσει την πολιτική βούληση για στήριξη της πορείας της πΓΔΜ προς το NATO και την ΕΕ.
Απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους εταίρους και το NATO ο Νίκος Κοτζιάς δήλωσε:
Και η Ελλάδα, και το εκφράζω και δημόσια άλλη μια φορά, θέλει να βοηθήσει με την πείρα που έχει. Έτυχε να την έχουμε, γιατί μπήκαμε πιο νωρίς, το 1981 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την δεκαετία του ’50 στο ΝΑΤΟ. Θέλουμε να βοηθήσουμε και θα ανταποκριθούμε σε ό,τι μας ζητηθεί για να ολοκληρωθεί η ήδη υπάρχουσα πορεία για το κράτος δικαίου, για τον εκσυγχρονισμό, για τον εξευρωπαϊσμό της βόρειας γείτονός μας.
Από τη ρητορική και τη δομή των δηλώσεων είναι εύκολα αντιληπτό ότι απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους και Νατοϊκούς εταίρους ο Νίκος Κοτζιάς ζητά ανταλλάγματα, τα οποία ωστόσο αποφεύγει να προσδιορίσει σε αυτή τη φάση, καθώς επισημαίνει ότι
Θα βγούμε και εμείς ωφελημένοι. Θα μας φέρει και γεωγραφικά πιο κοντά με τους άλλους εταίρους, του ευρωατλαντικού συστήματος. Θέλω να σας πω κάτι. Με ρώτησε ένας διεθνής παράγοντας, μπορείτε να λύσετε τα προβλήματά σας; Απάντησα ότι στη ζωή έχουμε συνεχώς προβλήματα παρόλο που ξέρουμε και το ξέρετε και από την προσωπική σας ζωή, ότι κάθε λύση ενός προβλήματος μπορεί να γεννήσει ένα άλλο, αλλά είναι πιο ανεπτυγμένο, πιο προωθημένο. Είναι πιο σύγχρονο, πιο ευρωπαϊκό θα έλεγα στις σημερινές μέρες.
Ενώ συνεχίζει προβάλλοντας την ισχυρή πολιτική βούληση, λέγοντας:
Το ζήτημα δεν είναι αυτό. Το ζήτημα είναι να βάλουμε το χέρι μας στην καρδιά και να πούμε θέλουμε να λυθούν τα προβλήματα; Εμείς οι κυβερνήσεις, οι κοινωνίες και οι πολίτες; Εγώ από την πρώτη ημέρα που έγινα Υπουργός Εξωτερικών και, εάν μου επιτρέπετε να πω για το Nikola όπως τον καταλαβαίνω, και εκείνος, έχουμε βάλει το χέρι στην καρδιά μας και θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα προς όφελος των λαών μας και των κρατών μας.
Για να επαναλάβει ακριβώς το ίδιο μια παράγραφο αργότερα:
Είμαστε δυο κράτη που οι σχέσεις τους μπορούν και πρέπει να στηρίζονται σε αυτό που λέμε και οι δυο, να κερδίζουν στο win – win. Κι αυτό το λέω μέσα από την καρδιά μου – και σε αυτήν την κατεύθυνση δούλεψα – και συζητάω για τη λύση των προβλημάτων και την προώθηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, για τη διασυνοριακή συνεργασία, για τη συνεργασία όλων των θεσμών μας.
Ενώ κλείνοντας κάνει την τελική κίνηση μιλώντας για συμβιβασμό και συναίνεση θέτοντας ωστόσο ψηλά τον πήχη:
Και σε αυτό το πλαίσιο, μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, επιμένουμε στην προώθηση για όλους μας, μιας κουλτούρας συμβιβασμού και συναίνεσης. Είναι μια έκφραση που έχει πια -και είμαι ευχαριστημένος- υιοθετηθεί και στα ευρωπαϊκά ντοκουμέντα, είναι μια κουλτούρα που αφορά την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις σχέσεις ανάμεσα στα κράτη και τη σχέση των κρατών της στο ίδιο το εσωτερικό τους.
Στην εισαγωγή της ομιλίας του ο Νίκος Κοτζιάς “έστρωσε” το δρόμο δείχνοντας επίσης πολιτική βούληση, αναπτύσσοντας τους τομείς διμερούς συνεργασίας που έχουν τεθεί και στους οποίους η Αθήνα προσδοκά αποτελέσματα:
Συζητάμε για τα μεγάλα θέματα που μας απασχολούν, για το κοινό μέλλον των δυο κρατών μας. Χαίρομαι για τα πολύ θετικά αποτελέσματα που είχαμε για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στη συνάντηση προχθές ανάμεσα σε πολυπληθείς αντιπροσωπείες των δύο πλευρών, 17 από τη μεριά σας, 25 από την δική μας μεριά, που δείχνει ότι οι σχέσεις ανάμεσα στις δυο χώρες μας αναπτύσσονται πιο εντατικά σε σχέση σχεδόν με κάθε άλλο γείτονα. Θα τα κάνουμε όλα. Καινούργιες σιδηροδρομικές γραμμές, καινούργιους αγωγούς για το φυσικό αέριο. Συνεργασία των πανεπιστημίων. Συνεργασία των Διπλωματικών Ακαδημιών. Συζητάμε τα θέματα της ενέργειας, των μεταφορών, της έρευνας, της αστυνομικής συνεργασίας και για την ασφάλεια όλης της περιοχής.
Ενώ σε μια από τις τέσσερις συνολικά αναφορές στον αλυτρωτισμό, που υπήρξε στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας τις προηγούμενες εβδομάδες με αρκετά συμβάντα-προκλήσεις, είπε:
Αυτός ο δρόμος απαιτεί και να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας, οικονομικές, κοινωνικές, και να ξεπεράσουμε τα προβλήματα και κάθε αλυτρωτισμό που υπάρχει και που δημιουργεί ανύπαρκτα γεωπολιτικά προβλήματα, γιατί εμείς δεν έχουμε γεωπολιτικά προβλήματα μεταξύ μας, δεν έχουμε γεωστρατηγικά προβλήματα. Ίσα – ίσα έχουμε κοινά συμφέροντα. Ο αλυτρωτισμός μετατρέπει αυτά τα κοινά μας συμφέροντα πολλές φορές σε έναν αγώνα, σε μια διαμάχη περί πολιτισμού, όπως λέμε στην πολιτική επιστήμη.
ξεκαθαρίζοντας παράλληλα ότι διαχωρίζει, εποχές, περιόδους, συγκυρίες και πρόσωπα και ότι δίνει χώρο για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε νέα βάση, λέγοντας:
Σήμερα δεν είμαστε στην εποχή, που όταν ανέλαβα υπουργός και βρήκα μια κατάσταση που πολλοί πίστευαν ότι το επίσημο κράτος σας ήθελε να φτάσει μέχρι τη Λάρισα, κι ότι εμείς θέλαμε να σας διαλύσουμε. Δηλαδή ότι πηγαίναμε για τον τέταρτο βαλκανικό πόλεμο. Μια ακραία περιγραφή ζητημάτων – που θέλουμε οι δυο και θα το κάνουμε έτσι όπως έχουμε συμφωνήσει – να τα λύσουμε, γιατί εμείς είμαστε δυο κράτη φιλειρηνικά. Πιστεύουμε στις διεθνείς συνθήκες, στο Διεθνές Δίκαιο, εκτιμούμε ο ένας τον άλλο και θεωρούμε ότι είναι καλό που είμαστε γείτονες.
Και αν καμιά φορά έχουμε προβλήματα, θέλω να σας πω ότι υπάρχουν πολύ χειρότεροι γείτονες από ό,τι εσείς για εμάς και εμείς για εσάς. Μάλλον τυχεροί είμαστε. Γιατί τα όποια ζητήματα έχουμε, μπορούμε να τα λύσουμε και πρέπει να τα λύσουμε με ειλικρίνεια στην κατεύθυνση που είπαμε.
Εμείς διαβάσαμε και παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις διακηρύξεις της νέας κυβέρνησης. Καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι εύκολη η εποχή και ότι θέλει θάρρος. Αυτό που λέμε κοινωνικό κουράγιο πολλές φορές, για να ξεπεράσει κανείς προβλήματα του παρελθόντος.
