Σαφείς, επιθετικές και ξεκάθαρες υποδείξεις προς την Ευρωζώνη κάνει με έκθεσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υποστηρίζοντας ότι η Ευρωζώνη πρέπει να αποδεχθεί την ιδέα πληθωρισμού πάνω από 2% για ικανό χρονικό διάστημα ώστε να εμπεδωθεί η αναπτυξιακή δυναμική και να ξεπεραστούν διαρθρωτικές αγκυλώσεις και προβλήματα.
Με τον τρόπο αυτό το ΔΝΤ εισηγείται χαλάρωση των πιέσεων στην ΕΚΤ για αύξηση των επιτοκίων και περιορισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Παράλληλα το ΔΝΤ κάνει λόγο για “βαθιά ριζωμένες διαρθρωτικές αδυναμίες και ανισορροπίες”, ενώ επισημαίνει ότι η διαδικασία σύγκλισης έχει διακοπεί με αποτέλεσμα να πλήττεται η αξιοπιστία της ένωσης:
Η σύγκλιση των πραγματικών εισοδημάτων μεταξύ των δώδεκα βασικών χωρών του ευρώ έχει σταματήσει, θέτοντας σε αμφισβήτηση την υπόσχεση για υψηλότερα εισοδήματα μέσω της ολοκλήρωσης.
Στην έκθεσή του το ΔΝΤ στέκεται στο χάσμα ανταγωνιστικότητας και στην ανάγκη αύξησης της παραγωγικότητας ως εργαλείο αντιστάθμισης των προβλημάτων και προώθησης των μεταρρυθμίσεων:
Το χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης διευρύθηκαν τα χρόνια μετά την υιοθέτηση του ευρώ και παραμένουν ευρείες, παρά τις οδυνηρές προσαρμογές μετά την κρίση, οι οποίες, σε ορισμένες από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο, αναπόφευκτα επικεντρώθηκαν στην απόσπαση εργατικού δυναμικού. Η μείωση αυτών των κενών στον τομέα της ανταγωνιστικότητας απαιτεί πλέον ταχύτερη αύξηση της παραγωγικότητας – πέραν της αύξησης των ονομαστικών μισθών – στις χώρες που παρουσιάζουν υστέρηση.
Στο εισηγητικό της έκθεσης αφιερώνει μια παράγραφο που αν και σκιαγραφεί το ελληνικό παράδειγμα δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στη χώρα, λέγοντας:
Πρέπει να ενισχυθούν οι μηχανισμοί για την παροχή κινήτρων στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η ανεπαρκής εφαρμογή των συστάσεων για μεταρρυθμίσεις στις περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπόκεινται σε ειδική παρακολούθηση λόγω ανισορροπιών, υποδηλώνει ότι η διαδικασία μακροοικονομικής ανισορροπίας δεν χρησιμοποιείται αποτελεσματικά. Η αυστηρότερη εφαρμογή μπορεί να συνδυαστεί με κίνητρα υπό μορφή στοχοθετημένης στήριξης από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία και ταμεία επενδύσεων και συγκριτική αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων βάσει αποτελεσμάτων. Χώρες με δημοσιονομικό χώρο θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να υποστηρίξουν και να ενισχύσουν τις επιπτώσεις των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι χώρες χωρίς δημοσιονομικό χώρο θα πρέπει να ακολουθήσουν προσεκτικά τις μεταρρυθμίσεις, δίνοντας προτεραιότητα σε μεταρρυθμίσεις που συνεπάγονται λίγες βραχυπρόθεσμες δαπάνες και βοηθούν στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου.
Ακολουθεί αυτούσια η έκθεση του ΔΝΤ στα ελληνικά
Η ανάκαμψη έχει ανακτήσει δυναμική, με έναν ενάρετο κύκλο ιδιωτικής κατανάλωσης και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Αυτό παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία να προχωρήσουμε με αρχιτεκτονικές μεταρρυθμίσεις για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ). Ταυτόχρονα, απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο για την τόνωση της αύξησης της παραγωγικότητας, τη μείωση των ελλείψεων ανταγωνιστικότητας και την αναζωογόνηση της σύγκλισης των εισοδημάτων στο σύνολο της Ένωσης. Οι χώρες υψηλού χρέους θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το υπόλοιπο παράθυρο της νομισματικής στέγασης για την ανασυγκρότηση των αποθεμάτων πολιτικής. Οι χώρες που ήδη λειτουργούν με χωρητικότητα θα πρέπει να υποστηρίξουν τη διαδικασία επούλωσης, μεταξύ άλλων με την αποδοχή πληθωρισμού άνω του 2% για παρατεταμένο χρονικό διάστημα και με την αύξηση της εσωτερικής ζήτησης.
Η ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ ενισχύεται και γίνεται πιο ευρεία. Η διασπορά των ρυθμών αύξησης μεταξύ των χωρών βρίσκεται πλέον στο χαμηλότερο σημείο από την εισαγωγή του ευρώ. Η πρόοδος είναι εγχώρια, οδηγούμενη από την εγχώρια ζήτηση και υποστηριζόμενη από την αναζωογόνηση της πίστωσης – την αποπληρωμή των ετών αποκατάστασης των ισολογισμών, των ευνοϊκών πολιτικών και της θεσμικής ανάπτυξης. Ωστόσο, οι πληθωριστικές προσδοκίες και οι πληθωριστικές προσδοκίες παραμένουν υποτονικές, με τον πυρήνα του πληθωρισμού σε ανεπιθύμητα χαμηλά επίπεδα.
Η δύναμη της ανάκαμψης και το ευνοϊκό πολιτικό περιβάλλον αποτελούν ευκαιρία για την εμβάθυνση της ολοκλήρωσης. Πρέπει να ανανεωθεί η δέσμευση για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, την προώθηση της Ένωσης Κεφαλαιαγοράς και τη δημιουργία μιας κοινής δημοσιονομικής ικανότητας. Αυτά τα σχέδια θα έχουν ευρύτατα οφέλη για τα κράτη μέλη, ενώ θα αυξήσουν την ανθεκτικότητα της νομισματικής ένωσης.
Παρά τη σταθερή κυκλική ανάκαμψη, η ζώνη του ευρώ αντιμετωπίζει βαθιά ριζωμένες διαρθρωτικές αδυναμίες και ανισορροπίες. Η σύγκλιση των πραγματικών εισοδημάτων μεταξύ των δώδεκα βασικών χωρών του ευρώ έχει σταματήσει, θέτοντας σε αμφισβήτηση την υπόσχεση για υψηλότερα εισοδήματα μέσω της ολοκλήρωσης. Ταυτόχρονα, το χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης διευρύθηκαν τα χρόνια μετά την υιοθέτηση του ευρώ και παραμένουν ευρείες, παρά τις οδυνηρές προσαρμογές μετά την κρίση, οι οποίες, σε ορισμένες από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο, αναπόφευκτα επικεντρώθηκαν στην απόσπαση εργατικού δυναμικού. Η μείωση αυτών των κενών στον τομέα της ανταγωνιστικότητας απαιτεί πλέον ταχύτερη αύξηση της παραγωγικότητας – πέραν της αύξησης των ονομαστικών μισθών – στις χώρες που παρουσιάζουν υστέρηση.
Ορισμένες χώρες υψηλού χρέους ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αυξανόμενες διαφορές των κρατικών ομολόγων όταν μειώνεται η στέγαση της νομισματικής πολιτικής. Για να αποφευχθεί το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης απαιτούνται φιλόδοξα σχέδια πολιτικής που να συνοδεύονται από ισχυρή εφαρμογή. Σε γενικές γραμμές, όλες οι χώρες αντιμετωπίζουν αβεβαιότητες γύρω από το παγκόσμιο εμπόριο, το Brexit και τη γεωπολιτική, και τα αποθέματα πολιτικής εξαντλούνται. Ενώ η κυκλική ανάκαμψη ήταν εντυπωσιακά ανθεκτική στις διαταραχές μέχρι στιγμής, η συνεχιζόμενη σταθερότητα απαιτεί μεγαλύτερη πρόοδο στην επίλυση των υπολειμμάτων κρίσης.
Εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την αύξηση της παραγωγικότητας και την προώθηση της σύγκλισης
Οι χώρες θα πρέπει να επωφεληθούν από τις ανάσες που προσφέρει η ανάκαμψη για να προωθήσουν τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Οι καλά σχεδιασμένες μεταρρυθμίσεις μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγικότητας χωρίς οδυνηρές περικοπές θέσεων εργασίας. Η ταχύτερη αύξηση της παραγωγικότητας στις καθυστερημένες χώρες θα διευκολύνει τη σύγκλιση και θα μειώσει το σχετικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, περιορίζοντας έτσι τα κενά στον τομέα της ανταγωνιστικότητας. Η κύρια ευθύνη για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων των προϊόντων και της αγοράς εργασίας βρίσκεται σε εθνικό επίπεδο.
Πρέπει να ενισχυθούν οι μηχανισμοί για την παροχή κινήτρων στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η ανεπαρκής εφαρμογή των συστάσεων για μεταρρυθμίσεις στις περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπόκεινται σε ειδική παρακολούθηση λόγω ανισορροπιών, υποδηλώνει ότι η διαδικασία μακροοικονομικής ανισορροπίας δεν χρησιμοποιείται αποτελεσματικά. Η αυστηρότερη εφαρμογή μπορεί να συνδυαστεί με κίνητρα υπό μορφή στοχοθετημένης στήριξης από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία και ταμεία επενδύσεων και συγκριτική αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων βάσει αποτελεσμάτων. Χώρες με δημοσιονομικό χώρο θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να υποστηρίξουν και να ενισχύσουν τις επιπτώσεις των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι χώρες χωρίς δημοσιονομικό χώρο θα πρέπει να ακολουθήσουν προσεκτικά τις μεταρρυθμίσεις, δίνοντας προτεραιότητα σε μεταρρυθμίσεις που συνεπάγονται λίγες βραχυπρόθεσμες δαπάνες και βοηθούν στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου.
Οι εθνικές προσπάθειες πρέπει να συμπληρωθούν με μέτρα για την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς. Η μεγαλύτερη ολοκλήρωση των αγορών στον τομέα της ενέργειας, των μεταφορών και των ψηφιακών υπηρεσιών θα ενίσχυε την παραγωγικότητα. Οι προσπάθειες για την προώθηση φιλόδοξων συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών πρέπει να επιδιωχθούν σθεναρά.
Χρησιμοποιήστε δημοσιονομικό χώρο όπου είναι διαθέσιμο, συμμορφώστε με τους κανόνες και δημιουργήστε μια κεντρική δημοσιονομική ικανότητα
Η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ειδικές για κάθε χώρα περιστάσεις. Ο φορολογικός χώρος είναι άνισα κατανεμημένος και λείπει όπου τα κενά εξόδου είναι τα μεγαλύτερα. Χώρες με δημοσιονομικό χώρο, όπως η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες, θα πρέπει να το χρησιμοποιήσουν για πρωτοβουλίες που θα εξαλείψουν τη δυνητική ανάπτυξη. Αυτό θα βοηθήσει επίσης με την εξωτερική επανεξισορρόπηση. Οι χώρες υψηλού χρέους με ελάχιστο ή μηδενικό δημοσιονομικό χώρο, κυρίως την Ιταλία και την Πορτογαλία, αλλά και τη Γαλλία, θα πρέπει να σταθεροποιηθούν σταδιακά, με τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη, ώστε να αποκατασταθούν τα αποθέματα, εκμεταλλευόμενοι την ανάκαμψη και το υπόλοιπο παραθεριστικό νομισματικής πολιτικής. Συνολικά, οι δημοσιονομικές μας συστάσεις θα οδηγήσουν σε ουδέτερη δημοσιονομική στάση στο επίπεδο της ένωσης για το 2018, η οποία είναι περίπου
