Με την Ευρώπη να προσπαθεί να χαλιναγωγήσει τον νικητή, αλλά πληγωμένο, Ταγίπ Ερντογάν από ένα νέο ξέσπασμα κατά αντιφρονούντων και Κούρδων στο εσωτερικό της Τουρκίας ξημερώνει η επόμενη ημέρα μετά το Δημοψήφισμα. Το αποτέλεσμα αποκάλυψε μια επικίνδυνη εικόνα, ενός προέδρου που έχει απολέσει τη μεσαία τάξη και την επιχειρηματική ελίτ και βασίζεται, σχεδόν κατ αποκλειστικότητα στην υπανάπτυκτη Ανατολία.
Με την Τουρκία μπροστά σε νέα παρατεταμένη περίοδο αστάθειας, έναν πρόεδρο πληγωμένο θηρίο και τη διεθνή κοινότητα σε κατάσταση επιφυλακής ξημερώνει η επόμενη του Δημοψηφίσματος. Το πολιτικό και διπλωματικό σκάκι για τον έλεγχο της κατάστασης και του ίδιου του Ερντογάν έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι εξελίξεις θα κινηθούν μέσα σε αποδεκτά πλαίσια, ίσως μάλιστα το αντίθετο.
Ευρωπαϊκή Ένωση, διεθνείς οργανισμοί και ΗΠΑ έχουν ήδη πάρει θέση δημιουργώντας αναχώματα απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ γρίφος παραμένει ακόμα η στάση της Ρωσίας, με το Κρεμλίνο να αναμένει πολιτικά οφέλη για τη διαμόρφωση της πολιτικής του, αν και οι σχέσεις Πούτιν-Ερντογάν έχουν επιδεινωθεί εσχάτως.
[graphiq id=”jOuEg9gdxhb” title=”Το πογκρόμ Ερντογάν σε αριθμούς” width=”700″ height=”638″ url=”https://w.graphiq.com/w/jOuEg9gdxhb” ]
Σε αυτή τη φάση πάντως η αμφισβήτηση των διεθνών οργανισμών και η προσπάθεια αποδέσμευσης από το πλαίσιο που θέτουν ΗΠΑ και ΕΕ οδηγεί ντε φάκτο στην “αγκαλιά” της Ρωσίας, από την οποία όμως προσπάθησε να απομακρυνθεί ο Ταγίπ Ερντογάν αντιδρώντας στην ενίσχυση των Κούρδων στη Συρία.
Το χαρτί των ενστάσεων-αντιδράσεων στο Δημοψήφισμα
Η αντιπολίτευση να καταγγέλλει «βία και νοθεία», διεθνείς οργανισμούς διατυπώνουν ενστάσεις, ο ΟΑΣΕ ανοίγει έρευνα, ενώ Ευρώπη και ΗΠΑ συστήνουν αυτοσυγκράτηση στον Τούρκο πρόεδρο, ο Ταγίπ Ερντογάν απαντά με πολεμικές ιαχές προσπαθώντας να διατηρήσει τη συσπείρωση της βάσης του και να παίξει το εθνικιστικό χαρτί για να διευρύνει την ακτίνα επιρροής του.
Ο Ερντογάν αντέδρασε, άμεσα, στις καταγγελίες για νοθεία, περιγράφοντας ουσιαστικά ως θρησκευτικούς «εχθρούς» όσους αντιδρούν στην παρανομία. «Η νοοτροπία των σταυροφόρων της Δύσης και εκείνοι που τους υπηρετούν εδώ στην πατρίδα επιτέθηκαν σε εμάς» ανέφερε, σχολιάζοντας τις καταγγελίες ενώπιον χιλιάδων οπαδών του, που του επιφύλαξαν θριαμβευτική υποδοχή στην Άγκυρα, μετά τη νίκη του στο δημοψήφισμα.
Διαβάστε επίσης: Η Ευρώπη χρησιμοποιεί τις ενστάσεις για να χαλιναγωγήσει τον Ερντογάν
Παρά τις καταγγελίες για τη διαδικασία του Δημοψηφίσματος, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ δεν το έχουν αμφισβητήσει, επιχειρούν όμως να «χτίσουν» πάνω σε αυτό το χαρτί ένα ισχυρό μέτωπο ως ανάχωμα στην προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν ενισχύσει την επιρροή του μέσω της πολιτικής των πογκρόμ και της πυγμής.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν υποτιμά ΕΕ-ΟΑΣΕ θέλοντας να “κάψει” το χαρτί των ενστάσεων
Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος στις πρώτες δηλώσεις του μετά την «πύρρειο» νίκη στο Δημοψήφισμα στράφηκε κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΑΣΕ, υποτιμώντας τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και αμφισβητώντας τη νομιμοποίηση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν τώρα είναι πιο επικίνδυνος
Παράλληλα ο Ταγίπ Ερντογάν «απείλησε» την Ευρώπη και την αντιπολίτευση στην Τουρκία με νέο Δημοψήφισμα, αυτή τη φορά για τη θανατική ποινή, η επαναφορά της οποίας αποτελεί την κόκκινη γραμμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην πραγματικότητα η απειλή στόχο έχει να ενισχύσει τη συσπείρωση της βάσης με το μήνυμα νέας αντιπαράθεσης και νέου… «εχθρού».
Δεν έμεινε όμως εκεί καθώς έθεσε και θέμα Δημοψηφίσματος για την ένταξη στην Ευρώπη, λέγοντας: «Μας έχουν να περιμένουμε έξω από την πόρτα της Ε.E. εδώ και 54 χρόνια, έτσι δεν είναι; Μπορούμε να απευθυνθούμε στον λαό μας και να υπακούσουμε στην απόφασή του» ανέφερε σε ομιλία του στην Άγκυρα, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες . «Η E.E. απειλεί να παγώσει τις διαπραγματεύσεις. Για να πούμε την αλήθεια, αυτό δεν είναι τόσο πολύ σημαντικό για εμάς. Ας μας ενημερώσουν για την απόφασή τους» πρόσθεσε.
Για την ώρα εκτός αντιπαράθεσης έχει μείνει το προσφυγικό αλλά η ένταση κλιμακωθεί περαιτέρω τότε η εμπλοκή και στο συγκεκριμένο μέτωπο θεωρείται αναπόφευκτη. Η Frontex έχει προειδοποιήσει πάντως για την αδυναμία των τουρκικών αρχών να τηρήσουν τη συμφωνία, ενώ οι ροές αυξάνονται καθώς ο καιρός βελιώνεται.
Διαβάστε επίσης: Μήνυμα Τραμπ στον Ερντογάν: Ακούμε τους Ευρωπαίους
Το επιθετικό ξέσπασμα όμως του Ταγίπ Ερντογάν δεν έμεινε αναπάντητο καθώς οι ΗΠΑ έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι «ακούνε» τις ανησυχίες τις Ευρώπης και θα περιμένουν το πόρισμα του ΟΑΣΕ, το οποίο θα πάρει αρκετές εβδομάδας, για να τοποθετηθούν. Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ διαμήνυσε στον Τούρκο πρόεδρο ότι προσπάθειες αποδέσμευσης από το «χαλινάρι» της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών δεν θα γίνουν ανεκτές.
Το κόστος της οριακής νίκης
Η επικράτηση του «ναι» στο Δημοψήφισμα για την αλλαγή του πολιτικού συστήματος από κοινοβουλευτική σε προεδρική Δημοκρατία, με το οριακό 51,4% είναι ίσως η μεγαλύτερη πηγή ανασφάλειας καθώς αποτελεί ανοιχτή πληγή για τον Ταγίπ Ερντογάν. Ο χάρτης του εκλογικού αποτελέσματος καθιστά διεθνώς σαφές ότι ο Τούρκος πρόεδρος αμφισβητείται έντονα στο εσωτερικό της χώρας, πυροδοτώντας ανασφάλεια στον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν.
Η Τουρκία βγήκε φανερά διχασμένη από την εκλογική αναμέτρηση όπως αποδείχτηκε από την επικράτηση του στρατοπέδου του «όχι» στις κυριότερες πόλεις (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη, Αττάλεια), καθώς και στις νοτιοανατολικές περιφέρειες, όπου επικρατεί το κουρδικό στοιχείο. Στη νίκη του Ερντογάν συνέβαλαν αντίθετα οι ημιαστικές και αγροτικές περιοχές, καθώς και οι ψηφοφόροι του εξωτερικού. Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα έφτασε στο 85%.
Αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος της διατήρησης της Τουρκίας σε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης, που πρακτικά σημαίνει τη συγκέντρωση εξουσιών στην κυβέρνηση και τον Ταγίπ Ερντογάν. Με τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης ο Τούρκος πρόεδρος είναι έτοιμος να συνεχίσει την πολιτική των εκκαθαρίσεων στο Δημόσιο, τα σώματα ασφαλείας, τις ένοπλες δυνάμεις και τη Δικαιοσύνη και παράλληλα κατά των Κούρδων.
[infogram id=”turkey_2017_referendum” prefix=”ARQ” format=”interactive” title=”Turkey 2017 Referendum”]
