Έντονες και πολυεπίπεδες παρασκηνιακές πιέσεις ασκούνται στην τουρκική κυβέρνηση προκειμένου να περιορίσει την επιθετικότητά της, η οποία εκδηλώνεται τόσο στις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα στο Αιγαίο όσο και στη Συρία, όπου δυνάμεις της έχουν περικυκλώσει την Μανμπίζ που βρίσκεται υπό τον έλεγχο Κούρδων που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει η “Καθημερινή” ρόλο στις διαβουλεύσεις με στόχο την εκτόνωση της έντασης παίζουν οι ΗΠΑ και το NATO, με τους πρέσβεις σε Αθήνα και Άγκυρα να έχουν έντονη δραστηριότητα.
Μετά τον “εικονικό πόλεμο” με διαρκή επεισόδια, διασπορά ψευδών ειδήσεων και εθνικιστική προπαγάνδα που διεξήγαγαν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα -σύμφωνα με την Καθημερινή- επισκέφθηκε τον γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών Ουμίτ Γιαλτσίν και του ζήτησε ταχεία αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Γιαλτσίν φέρεται να μετέφερε στον Aμερικανό διπλωμάτη την πάγια αιτιολογία που μεταφέρουν οι Tούρκοι όταν υπάρχει ένταση: αποδίδουν την ένταση στις πιέσεις που υπάρχουν από τις ένοπλες δυνάμεις, το ηθικό των οποίων βρίσκεται πολύ χαμηλά. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ δεν δέχονται αυτή την αιτιολόγηση, καθώς έπειτα από τις 15 Ιουλίου η αυτονομία των τουρκικών Ε.Δ. έχει ουσιαστικά καταργηθεί.
Η ανάλυση του Crisis Monitor αποδίδει την έντονη κινητικότητα και προκλητικότητα της Τουρκίας σε πολλαπλούς στόχους:
- Την ενίσχυση του εθνικιστικού προφίλ του Ταγίπ Ερντογάν ενόψει του Δημοψηφίσματος
- Τη βελτίωση του ηθικού των ενόπλων δυνάμεων που αιμορραγούν λόγω του πογκρόμ που ακολούθησε το αποτυχημένο πραξικόπημα
- Την αποκομιδή αντισταθμιστικών οφελών από την ΕΕ στο μεταναστευτικό και από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία στο συριακό μέτωπο, όπου ζητούν τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας
- Παράλληλα ο Ταγίπ Ερντογάν πέτυχε να σπάσει τη διεθνή απομόνωση που του είχε επιβληθεί λόγω των χειρισμών που ακολούθησαν το πραξικόπημα και συναντήθηκε με
- Την Τερέζα Μέι
- Την Άγκελα Μέρκελ
- Τον Μάικ Πένς
- και τον διευθυντή της CIA
- ενώ την Τουρκία επισκέφθηκε και ο επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων
Στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας η κορύφωση των προκλήσεων καταγράφηκε την 17η Φεβρουαρίου με τις βολές του τουρκικού πολεμικού πλοίου «Κουσάντασι» στα ανατολικά του Φαρμακονησίου.
Τυχαία, εκείνη την ημέρα ξεκινούσε η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. Εκεί, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το ζήτημα της έντασης στο Αιγαίο τέθηκε ευθέως από τον Aμερικανό ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον στον Tούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Πιο εκτενείς συνομιλίες επί τούτου στο Μόναχο είχε ο ασκών χρέη βοηθού ΥΠΕΞ Τζον Χέφερν, ο οποίος ζήτησε από Τούρκους συνομιλητές του να εργαστούν στην κατεύθυνση μείωσης της έντασης. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι έπειτα από λίγες ημέρες (όπως αποκάλυψε η «Κ» την Τετάρτη 1 Μαρτίου) υπήρξε και επιτόπια αμερικανική παρέμβαση και στην Αγκυρα.
Πληροφορίες που επικαλείται η Καθημερινή και άλλες που διασταυρώνονται από το Crisis Monitor αναφέρουν ότι προσπάθειες κατευνασμού της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο εξελίσσονται και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Η στάση που έχει υιοθετήσει η τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία καθιστά σαφές ότι το Κυπριακό θα παραμείνει παγωμένο μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο με το Δημοψήφισμα στην Τουρκία, ώστε να υπάρχει έδαφος για κριτική προς την κυβέρνηση Ερντογάν καθώς περιθώρια νέων υποχωρήσεων από την ελληνοκυπριακή πλευρά είναι πολύ περιορισμένα.