Βήματα στην κατεύθυνση της καλύτερης και αποτελεσματικότηρης καταγραφής και παρακολούθησης των προσφύγων και μεναστών που εισέρχονται στη χώρα κάνει το υπουργείο Μεναστευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του εναρμονισμού με τις απαιτήσεις της ΕΕ, ώστε να διευκολυνθεί η εφαρμογή του Δουβλίνο ΙΙ και της Σένγκεν, ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται στα πιο σκληρά standards που τίθενται για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Κατά τη διάρκεια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο υπουργείο, ανακοίνωσε ειδικότερα ότι την κάρτα, που θα περιλαμβάνει στοιχεία ταυτοποίησης και βιομετρικά δεδομένα του κατόχου, θα παραλαμβάνουν όσοι, είτε ανανεώνουν προϋπάρχουσα άδεια διαμονής, είτε θα εκδώσουν για πρώτη φορά άδεια διαμονής στη χώρα. Μέσω αυτής, το υπουργείο σκοπεύει να εκσυγχρονίσει το σύστημα χορήγησης αδειών διαμονής και να καταπολεμήσει περιπτώσεις πλαστογραφιών. Ο αναγκαίος εξοπλισμός έχει ήδη εγκατασταθεί στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, στις αρμόδιες διευθύνσεις αλλοδαπών. Η χρηματοδότηση του προγράμματος θα γίνει μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση» (ΕΣΠΑ 2007-2013).
Επίσης, το υπουργείο θα προχωρήσει σε πλήρη καταγραφή, μέχρι το Πάσχα, όλων των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα, μετά το πρόσφατο κύμα μετανάστευσης, προκειμένου αυτοί να εφοδιαστούν με ηλεκτρονικές ταυτότητες, στις οποίες θα καταγράφονται το νομικό καθεστώς τους και πληροφορίες για τον τόπο διαμονής τους.
«Όλοι οι πρόσφυγες είναι σε στεγασμένους χώρους με θέρμανση»
Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στις δομές, εν μέσω και τον πολύ χαμηλών θερμοκρασιών, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής ανέφερε ότι στην ενδοχώρα δεν υπάρχει ούτε ένας πρόσφυγας που να μην μένει σε στεγασμένο χώρο και να μην έχει θέρμανση. Εξαίρεση αποτελούν 100 σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στο Ελληνικό, οι οποίες, όπως διευκρίνισε, είναι χειμερινού τύπου, με θέρμανση. Ωστόσο, το Ελληνικό, παραδέχτηκε ο κ. Μουζάλας, «παραμένει υποχρέωση, στην οποία δεν έχουμε ανταποκριθεί, αλλά τουλάχιστον δεν μένει κανείς στο κρύο».
Η κατάσταση στις 36 δομές της ενδοχώρας
Σήμερα λειτουργούν 36 δομές στην ενδοχώρα, από τις οποίες κάποια εργοστάσια, «τα πιο προβληματικά», θα κλείσουν τις ερχόμενες ημέρες. Στην πλειονότητα των δομών φιλοξενούνται 500 με 600 άτομα, με εξαίρεση τέσσερις, όπου διαμένουν 1.500 άτομα και δύο (Ελαιώνας και Σκαραμαγκάς), που φιλοξενούν 2.500 άτομα, «αλλά οι δομές αυτές είναι σε πολύ καλή κατάσταση». Μέσα στα κέντρα φιλοξενίας οι πρόσφυγες έχουν στέγαση, τουαλέτα και μπάνιο, φαγητό, πρωτοβάθμια περίθαλψη, κάνουν δραστηριότητες και τα παιδιά έχουν σταδιακά πρόσβαση στο σχολείο. Κακές χαρακτήρισε ο κ. Μουζάλας τις συνθήκες στη Μαλακάσα, όπου «κάνουμε τεράστια προσπάθεια, φέραμε σπιτάκια και τα ανακατασκευάσαμε», οπότε σε ένα μήνα υπολόγισε ότι θα γίνει ένα «αξιοπρεπές καμπ».
8,000 κρεβάτια σε διαμερίσματα
Το υπουργείο προγραμματίζει μέχρι τον Απρίλιο να προκηρύξει 8.000 θέσεις φιλοξενίας σε διαμερίσματα, τις οποίες θα διαχειρίζεται η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι θέσεις αυτές θα προστεθούν στο πρόγραμμα των 20.000 ατόμων που υλοποιεί η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Σύμφωνα με τον κ. Μουζάλα, ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα υλοποιείται αυτές τις ημέρες «σε συνεργασία με τον δήμο Λιβαδειάς, όπου έχουν βρεθεί διαμερίσματα για τη φιλοξενία προσφύγων αντί για καμπ», ενώ αντίστοιχο θα είναι και το πρόγραμμα που θα ξεκινήσει από το νέο έτος στην Κρήτη.
«Μεγάλη αδυναμία» το ζήτημα με τα ασυνόδευτα παιδιά
Σε ό,τι αφορά τα ασυνόδευτα παιδιά ο κ. Μουζάλας επανέλαβε ότι «το θέμα παραμένει μεγάλη αδυναμία», ωστόσο δημιουργούνται πάνω από 100 νέες θέσεις το μήνα. Εκτίμησε ότι ως το Πάσχα το ζήτημα θα έχει τακτοποιηθεί.
Κουζίνες και μετρητά αντί συσιτίου
Παράλληλα, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής προγραμματίζει μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο να καταργήσει το συσσίτιο στις δομές φιλοξενίας, να εγκαταστήσει κουζίνες σε κάθε σπίτι και να παρέχει μετρητά στους διαμένοντες στις δομές. Όπως τόνισε ο κ. Μουζάλας, το πρόγραμμα διανομής μετρητών «θα πρέπει να έρθει σε αρμονία με τις εθνικές πολιτικές, για παράδειγμα τα μετρητά δεν μπορούν να υπερβαίνουν ανά οικογένεια το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που ισχύει για τους Έλληνες».
Νέοι χώροι στα νησιά
Αναφορικά με την κατάσταση στα νησιά, όπου «υπάρχει υπερπληθυσμός», ο κ. Μουζάλας επισήμανε ότι εδώ και τρεις μήνες έχει ενταθεί η προσπάθεια και μεταφέρθηκαν ευάλωτοι και ασυνόδευτα». Όπως είπε, αυτό γίνεται με ήπιο τρόπο και σιγά σιγά έχουν μεταφερθεί μερικές χιλιάδες στην ενδοχώρα. Επίσης, η κυβέρνηση έχει θέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία το αίτημα να μεταφέρονται μετανάστες υπό κράτηση στην ενδοχώρα και από εκεί να επιστρέφονται, αλλά «μέχρι στιγμής δεν έχουμε θετική απάντηση».
Παραδέχτηκε πάντως ότι πρέπει να βελτιωθούν οι συνθήκες στα νησιά «και αυτή είναι η κυβερνητική πρόταση, την οποία η τοπική αυτοδιοίκηση απέρριψε, αλλά θα την εφαρμόσουμε». «Σκοπεύουμε, στα νησιά, είτε να φτιάξουμε μικρούς χώρους, καινούριους με διώροφα σπιτάκια, είτε να επεκτείνουμε τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις» είπε.
Ανέφερε ακόμη πως στα νησιά η κυβέρνηση θα δημιουργήσει χώρους κράτησης για 100 έως 200 άτομα. «Τα κέντρα αυτά είναι απαραίτητα και για να διευκολυνθούν οι διαδικασίες ασύλου», παρατήρησε ο υπουργός και διευκρίνισε: «Εμείς δεν προτείνουμε όποιος μπαίνει παράτυπα στη χώρα να κρατείται. Θέλουμε χώρους κράτησης στα νησιά, ώστε να μπορούν να κρατηθούν κάποιοι, επειδή είναι παραβατικοί ή επειδή οι υπηρεσίες Ασύλου κρίνουν ότι η εξέταση του αιτήματός τους πρέπει να γίνει υπό κράτηση».
Μητρώο ΜΚΟ για την ουρά του χρήματος
Αναφερόμενος στο μητρώο ΜΚΟ που δημιουργεί το υπουργείο, ο κ. Μουζάλας είπε ότι σε αυτό μπορούν και αλληλέγγυοι. Όπως είπε, η κυβέρνηση επιθυμεί οι αλληλέγγυοι να παραμένουν, αλλά οργανωμένα στα καμπ και χωρίς αλληλοκάλυψη.
Σχετικά με τη συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ο υπουργός επισήμανε ότι «είναι αλήθεια ότι είχαμε μεγάλες δυσκολίες στη συνεργασία μας με την Ύπατη Αρμοστεία και τις ΜΚΟ. Πλέον υπάρχει μεγάλη βελτίωση, μάθαμε να δουλεύουμε μαζί. Αν τα λεφτά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνονταν σε εμάς το αποτέλεσμα θα ήταν πιο γρήγορο. Είναι όμως η πρώτη φορά που οι ΜΚΟ καλούνται να δουλέψουν σε μέρη στην Ευρώπη, όπου υπάρχει οργανωμένο κράτος. Γίνεται ένα πείραμα, από το οποίο μαθαίνουμε και οι δύο».
Ασυνόδευτες… νύφες
Ο κ. Μουζάλας αναφέρθηκε επίσης σε ένα νέο φαινόμενο που εμφανίζεται στην Ελλάδα, τις «ασυνόδευτες νύφες», όπως το χαρακτήρισε.
Εξήγησε ότι πρόκειται για ανήλικα κορίτσια που έχουν παντρευτεί ενήλικους πρόσφυγες και μετανάστες. Τα ζευγάρια αυτά δεν γίνονται δεκτά από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης «γιατί ο γάμος τους δεν αναγνωρίζεται». Εξαίρεση αποτελεί η Ιρλανδία, όπου τους δέχονται «αλλά λένε ότι ο άνδρας θα πρέπει να περάσει δικαστήριο για βιασμό γιατί η γυναίκα είναι ανήλικη».
Την ίδια ώρα, τα κορίτσια δεν μπορούν να γίνουν δεκτά ούτε ως ασυνόδευτα ανήλικα, γιατί έφτασαν στην Ελλάδα συνοδευόμενες από τον άνδρα τους. Σήμερα υπάρχουν 70 τέτοιες περιπτώσεις στην Ελλάδα.
Όπως σχολίασε ο κ. Μουζάλας, «στην Ευρώπη το ίδιο που χρησιμοποιούν σαν πρόσχημα για να μην πάρουν το ζευγάρι, το χρησιμοποιούν σαν πρόσχημα για να μην δεχτούν ούτε την κοπέλα. Έχει φοβερή πολυπλοκότητα το θέμα αυτό και είναι απίστευτο το πώς τα πολιτισμικά μας μοντέλα μπλέκονται».
