Δεν συνέβη μόνο στην Ιρλανδία. Η Γκάνα κατάφερε το 2010 μεγαλύτερο άθλο, αύξησε το ΑΕΠ της κατά 60%(!), όμως τότε δεν ζήτησε κανείς από την Ελλάδα να ακολουθήσει το παράδειγμα της Γκάνας, το οποίο ήταν και μαθηματικά… σωστό.
Τι ακριβώς συνέβη όμως στη Γκάνα και πως σε μια νύχτα η χώρα κοιμήθηκε στην κατηγορία «χαμηλού εισοδήματος» και ξύπνησε στη «μεσαίου-υψηλού εισοδήματος»;
Η απάντηση είναι στα μαθηματικά.
Οι χώρες υπολογίζουν το ΑΕΠ τους λαμβάνοντας ένα έτος βάσης, στη συνέχεια προσθέτουν σε αυτό την παραγωγή των επομένων ετών. Η μεταβολή του έτους αυτού και η επιλογή του νέου χωρίς να υπάρξει ο απαραίτητος αποπληθωρισμός των τιμών οδηγεί σε σωστά μεν μαθηματικά συμπεράσματα αλλά λανθασμένα οικονομικά.
Στην πραγματικότητα η Γκάνα αρχικά χρησιμοποιούσε ως έτος βάσης το 1993, αποφάσισε όμως να το αλλάξει και επέλεξε το 2006 ως νέο έτος βάσης, αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ενσωμάτωση 13 ετών πληθωρισμού στις αρχικές τιμές.
Αυτό που συνέβη ήταν το νέο ΑΕΠ της χώρας να είναι πολύ υψηλότερο καθώς ο πληθωρισμός ενσωματώθηκε στο παραγόμενο προϊόν και αυτό φούσκωσε…
Δυστυχώς όμως δεν συνέβη αυτό στις θέσεις εργασίας και στους μισθούς στη χώρα. Οι αλλαγές στο ΑΕΠ μπορεί να βελτίωσαν τους δείκτες της Γκάνα, αλλά αυτή παρέμεινε όπως την ξέρουμε..
Στο τέλος η Γκάνα αναγκάστηκε να αλλάξει ξανά έτος βάσης χρησιμοποιώντας το 2010 αλλά με σωστές μεθόδους. Ακόμα όμως και έτσι αρκετοί οικονομολόγοι διαφωνούν, μεταξύ των οποίων και ο καθηγητής Casely Hayford που μίλησε στο BBC, υποστηρίζει ότι το πραγματικό ΑΕΠ της Γκάνα είναι περίπου 20% χαμηλότερο.
Οι συνέπειες για τη Γκάνα ήταν ανάλογες (τηρουμένων των αναλογιών) με αυτές που θα υποστεί η Ιρλανδία.
Η Γκάνα μεγεθύνοντας με τρικ το ΑΕΠ της άλλαξε κατηγορία εισοδήματος και πλέον δεν δικαιούται όση στήριξη δικαιούνταν ως χώρα χαμηλού εισοδήματος από τον ΟΗΕ.
Αντιστοίχως η Ιρλανδία άλλαξε και αυτή κατηγορία στην ΕΕ και θα κληθεί να πληρώσει μεγαλύτερη εισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Η αναθεώρηση των στοιχείων, όταν αυτή σε συνεννόηση και σωστά μπορεί να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την καταγραφή της πραγματικής οικονομικής δραστηριότητας, όταν όμως εξωγενείς παράγοντες ενσωματώνονται σε κανονικότητες χωρίς τις απαιτούμενες παραδοχές, τότε απλά η εικόνα στρεβλώνεται και χάνεται ο έλεγχος.
