Σε συστημική κρίση οδηγείται το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και η ΕΕ καθώς αποκαλύπτεται ποτι το πρόβλημα των ιταλικών τραπεζών υπερβαίνει τα εθνικά μεγέθη, ενώ η διάσωσή τους θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση την οδηγία BRRD που που προβλέπει bail-in υπό την επιτήρηση της SSM. Οι αναλυτές επισημαίνουν πλέον είναι θέμα χρόνου η πολιτική σύγκρουση Ρέντσι-Μέρκελ να αποτυπωθεί στις αποδώσεις των ομολόγων και στις αγορές μετοχών.
Το ιταλικό τραπεζικό σύστημα παραπαίει επί μακρόν, ενώ η προσπάθεια του Ματέο Ρέντσι να δημιουργήσει εθνική bad bank για την απορρόφηση και διαγραφή των κόκκιων δανείων, ώστε να καθαρίσουν άμεσα οι ισολογισμοί, βρήκε τοίχο στις Βρυξέλλες.
Τώρα ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει ετοιμάσει εθνικό σχέδιο για τη διάσωση των τραπεζών της χώρας του, το οποίο περιλαμβάνει την αιμοδότησή του με 40 δισ. ευρώ.
Η εφαρμογή όμως τέτοιου σχεδίου προϋποθέτει παράκαμψη της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας που ισχύει από την 1 Ιανουαρίου του 2016.
Σφόδρα αντίθετη σε αυτό το ενδεχόμενο εμφανίζεται η Άνγκαλ Μέρκελ, η οποία συγκρούστηκε με τον Ματέο Ρέντσι στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, επί του θέματος.
Ωστόσο οι ευρωπαϊκές αρχές ΕΚΤ, SSM και Κομισιόν παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ενώ όπως δήλωσε ο Ματέο Ρέντσι οι συζητήσεις είναι διαρκείς και σε όλα τα επίπεδα αλλά όχι επίσημες, ακόμα.
Στο ίδιο μήκος κύμματος και η Ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Vestager, η οποία επιβεβαιώσε τις συζητήσεις, αρνούμενη όμως να σχολιάσει για την πρόοδο.
Το σκηνικό που δημιουργείται όμως είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, καθώς δεν απειλείται μόνο η σταθερότητα των ιταλικών τραπεζών και ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της κρίσης και ανάσχεσης της υποτυπώδους ανάπτυξης, αλλά διακυβεύεται η σταθερότητα και η πολιτική συνοχή της ΕΕ.
Η διεύρυνση της σύγκρουσης Ρέντσι-Μέρκελ θα μπορούσε να άρει την εμπιστοσύνη των αγορών αλλά και των πολιτών στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Αν και οι ηγέτες επιχειρούν να επισπεύσουν την έξοδο της Βρετανίας και να δημιουργήσουν την εικόνα ότι η ΕΕ ανασυντάσσεται και ανταποκρίνεται στις προκλήσεις, εν τούτοις κάτι τέτοιο απέχει παρασάγκας από την πραγματικότητα.
Η κρίση στις Ιταλικές τράπεζες υπέβοσκε καιρό, όμως ούτε η κυβέρνηση της χώρας, ούτε η ΕΚΤ αλλά ούτε η Κομισιόν έπραξαν τα δέοντα για τη διασφάλιση της σταθερότητας.
Σε αυτή τη φάση η Κομισιόν επιχειρεί να διαδραματίσει -για ακόμη μια φορά- διαμεσολαβητικό ρόλο εντάσσοντας τη διάσωση των ιταλικών τραπεζών σε ένα έκτακτο Post-Brexit πρόγραμμα το οποίο θα υπερβεί την αντίστοιχη νομοθεσία υπό τη θεωρία ότι πρόκειται για έκτακτη και άρα μη αναμενόμενη συνέπεια, συνεπώς δικαιολογείται η παράκαμψη της σχετικής νομοθεσίας.
Ακόμα είναι νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα για την ευστάθεια και το ρεαλισμό της πρότασης, που φαίνεται να εισηγείται ο Βάλνιις Ντομπρόβσκις.
Οι καθυστερήσεις όμως σε αυτή τη φάση μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικές όχι μόνο για τις ιταλικές τράπεζες αλλά και για τον υπόλοιπο Νότο καθώς αυξάνονται οι πιθανίτητες για αναζωπύρωση της κρίσης ανοίγοντας αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο πτώσης των αγορών, απόσυρσης καταθέσων και οικονομικής δυσπραγίας.
Το αποτέλεσμα μια τέτοιας εξέλιξης θα ήταν η πολιτική αποσταθεροποίηση που θα οδηγούσε σε ελεύθερη πτώση του ευρώ.
Αποδώσεις 10ετών ομολόγων
| Country | Latest yield | Spread vs bund | Spread vs T-bonds |
|---|---|---|---|
| Australia | 2.01% | +2.13 | +0.49 |
| Austria | 0.24% | +0.36 | -1.27 |
| Belgium | 0.28% | +0.40 | -1.23 |
| Canada | 1.13% | +1.25 | -0.38 |
| Denmark | 0.12% | +0.24 | -1.39 |
| Finland | 0.18% | +0.29 | -1.34 |
| France | 0.22% | +0.33 | -1.30 |
| Germany | -0.12 % | — | -1.63 |
| Greece | 8.19% | +8.30 | +6.67 |
| Ireland | 0.62% | +0.74 | -0.90 |
| Italy | 1.30% | +1.42 | -0.21 |
| Japan | -0.23 % | -0.11 | -1.74 |
| Netherlands | 0.11% | +0.23 | -1.40 |
| New Zealand | 2.38% | +2.50 | +0.87 |
| Portugal | 3.12% | +3.24 | +1.61 |
| Spain | 1.36% | +1.47 | -0.16 |
| Sweden | 0.31% | +0.43 | -1.20 |
| Switzerland | -0.54 % | -0.42 | -2.05 |
| UK | 0.95% | +1.06 | -0.57 |
| US | 1.51% | +1.63 | — |
